چکیده:
سرکوب شدید معترضان به حکومت لیبی موجب دخالت شورای امنیت و صدور قطعنامه هایی علیه این کشور گردید. ناتو که امروزه گستره ماموریت هایش را فراتر از قاره اروپا می داند، با شعار حقوق بشر و دفاع از غیر نظامیان مامور اجرای قطعنامه 1973 شورای امنیت سازمان ملل در مارس 2011 گردید. تحریم های گسترده علیه رژیم قذافی و ایجاد منطقه پرواز ممنوع در آسمان لیبی باعث تسریع در سرنگونی قذافی شد. موفق ترین عملیات ناتو در 31 اکتبر 2011 با صدور قطعنامه 2016 پایان یافت. این مقاله در پی بررسی ماموریت های ناتو پس از 11 سپتامبر و چگونگی انجام عملیات ناتو در لیبی پس از بروز تحولات موسوم به »بهار عربی« در کشورهای عربی می باشد. عدم وتوی قطعنامه شورای امنیت توسط روسیه، همکاری کشورهای خاورمیانه و درخواست اتحادیه عرب از ناتو برای دخالت در لیبی و همراهی گسترده این کشورها در عملیات علیه قذافی، از نکات حایز اهمیت در انجام عملیات ناتو در لیبی به شمار می رود که این ماموریت را از سایر ماموریت های ناتو متمایز ساخته است.
This article reveals how economic and banking sanctions imposed on Iran can reduce Iran’s capacity to protect Persian Gulf environment and how it can lead the region to arms race by increasing the threat perceptions. Moreover، securitization of the Persian Gulf، closing of the Hormuz Strait and outbreak of war are the likely events that would adversely affect environment in the Persian Gulf. Examining the current trend and similar examples، the article will explore the impact of continued hostile attitude towards Iran on Persian Gulf environment. The writing would demonstrate that direct banking and economic sanctions on Iran would generate indirect environmental sanction. The trend would result in a catastrophic future for the Persian Gulf unique oil-rich ecosystem، having immediate repercussions not only for Iran and Persian Gulf coastal states but also for the entire international environment.
خلاصه ماشینی:
(قزويني حائري ، ١٣٩٠، ٨١) قذافـي تلاش کرد نيروهاي وفادار به خود را سازماندهي کند و با کمک آنهـا، تظـاهرات در خيابـان هـاي طرابلس به طرفداري از نظام قذافي را فرا خواند، ولي به تدريج و با گسترش اعتراضـات ، بعـضي از وزراي حکومتي از جمله وزراي کـشور، دادگـستري و امورخارجـه از وي جـدا شـدند و شـکاف سياسي در راس حکومت آشکار گرديده و در مجموع شيوه غلـط برخـورد قـذافي در آرام سـازي اعتراضات مردمي ، بهترين بهانه را به آمريکا و اعضاي پيمـان نـاتو داد کـه بتواننـد بـا اسـتفاده از ظرفيت حقوقي شوراي امنيت سازمان ملل از اين فرصت طلايي براي نـابودي يکـي از مخالفـان سنتي و نيز گسترش حضور نظاميشان در شمال آفريقـا، تقويـت نيروهايـشان در حـوزه دريـاي مديترانه و تسلط بر چاه هاي نفت ليبي استفاده کنند.
(دادانديش ، ١٣٩١، ١٨٢) در اين قطعنامه ضمن ابراز تاسف از عـدم اجـراي مفـاد قطعنامـه ١٩٧٠ و با استناد به تصميم و درخواست مورخ ١٢ مارس ٢٠١١ اتحاديه عرب مبني بـر اجـراي منطقه پرواز ممنوع بر فراز آسمان ليبي ، ضمن انعکاس وضعيت اين کشور به ديـوان بيـن المللـي کيفري ، با احصا اين موضوع که تداوم وضعيت در ليبي تهديدي عليه صلح و امنيـت بيـن المللـي خواهد بود، بر اساس فصل هشتم منشور ملل متحد به دولت هاي عضو شوراي امنيت اجازه داد تـا از طريق اقدامات توسط ملت ها، سازمان ها و يا ترتيبات منطقه اي به منظور حفاظت از غيرنظاميـان و مناطق مسکوني ليبي از جمله شهر بنغازي که در معرض حمله قرار دارد، بـا ملاحظـه بنـد نـه قطعنامه ١٩٧٠ هرگونه اقدام مقتضي را اتخاذ کننـد.
(
, 
, 
)
