چکیده:
در این پژوهش به مطالعه برخی از مهم ترین متغیرهای موثر بر هویت ملی و قومی پرداخته شده است . پژوهش حاضر با روش پیمایشی و در بین دانشجویان آذری ترک زبـان دانشـگاه تبریـز در سال تحصـیلی ٩١-١٣٩٠ انجـام شـده و نمونـه پـژوهش ٢٦٨ نفـر اسـت . در ایـن پـژوهش از پرسشنامه محقق ساخته و مقیاس های استاندارد، جهت سنجش متغیرهای تحقیق استفاده شـد و اطلاعات به دست آمده از طریق نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفـت . نتـایج کلـی نشـان داد: رابطه بین هویت ملی با عزت نفس و احساس محرومیت معنادار و منفی است و بـا متغیـر زبـان مادری رابطه معنادار نبوده است ، در عین حال دانشجویان طبقه پایین از هویت ملی پـایین تـری نسبت به سایر دانشجویان برخوردار بوده اند. در خصوص هویت قومی نیز روابط معنـادار و مثبـت بوده ، اما هویت قومی دانشجویان طبقات مختلف با هم متفاوت نبوده است .
خلاصه ماشینی:
به طـور مثـال یومانـا بـر عواملی همچون عزت نفس و میزان تسلط بـه زبـان مـادری ١ در برجسـته شـدن هویـت هـای دوگانه معتقد است و رابرت گار بر متغیر احساس محرومیت تأکید دارد (١٩٩٧ ,Bourish).
به دلیل رابطـه متفـاوت متغیرهـای عـزت نفـس ، احسـاس محرومیـت ، زبـان مـادری بـا هویت های دوگانه ملی و قومی در جوامع مختلف ، تـلاش شـده بـه آزمـون ایـن روابـط در جامعه دانشجویی ایران (دانشگاه تبریز) پرداخته شود و علاوه بـر آن دریافتـه شـود کـه آیـا دانشجویان طبقات مختلف اجتماعی از هویت های ملی و قومی متفاوتی برخوردارند.
در این تحقیق منظور از هویـت ملـی مجموعـه ای از گـرایش هـا و نگـرش هـای مثبـت نسـبت بـه عوامـل ، عناصـر و الگوهـای هویـت بخـش و یکپارچه کننده در سطح یک کشور و به عبارتی ، میزان یگانگی فرد با کشور ایران به عنـوان سرزمین خود است و در ابعاد و مؤلفه هایی چون تاریخی ـ فرهنگی ، اجتماعی ، دینی ، زبـانی و سیاسی مورد سنجش قرار گرفته است .
(Bourish, 1997) منظور از «احساس محرومیت » در این تحقیق ایـن اسـت کـه پاسـخگویان تـا چـه حـد احساس می کنند گروه قومی آنها در دستیابی به حقوق خود (سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگـی و اجتماعی ) نسبت به دیگر اقوام کشور برابر است .
هویت قومی و متغیرهای مورد آزمون براساس نتایج جدول ٤ بین سه متغیر عزت نفس ، احساس محرومیت و زبان مادری با هویت 930505 قومی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.