چکیده:
با توجه به نقش تعیین کننده رهبری حضرت امام خمینی(ره) در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شناسایی و تبیین راهبرد مبارزاتی ایشان که منجر به جلب همراهی و حمایت ملت شد، دارای اهمیت فراوان است. در این مقاله، از نظریه چارلز تیلی در مورد چگونگی بسیج سیاسی گروه های رقیب در مقابل حاکمیت، برای تشریح این موضوع استفاده شده و نقش و کارکرد چهار عامل مورد نظر وی یعنی ایدئولوژی، رهبری، سازمان و توده مردم در بسیج سیاسی مردم ایران مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین نحوه اجرای دو راهبرد رقیب بسیج سیاسی مردم، یعنی راهبرد مبارزاتی مسلحانه و راهبرد مبارزاتی اصلاح طلبانه در طول سال های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی بررسی شده و دلایل ناکامی هر یک از آنها و علل مخالفت حضرت امام(ره) با هر یک، به طور جداگانه توضیح داده شده است. فرضیه اصلی مقاله آن است که راهبرد مبارزاتی امام(ره)، بسیج سیاسی مردم در طول حرکت انقلاب اسلامی بوده است. این راهبرد کارآمدی خود را نه تنها در پیروزی انقلاب اسلامی بلکه در مقایسه با سایر انقلاب های جهان نیز نشان داده است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته است.
خلاصه ماشینی:
"امام خمینی، انقلاب اسلامی، مبارزه ، چارلز تیلی، بسیج سیاسی، ایدئولوژی مقدمه تاریخ مبارزات کشورهای جهان سوم در سده اخیر نشان میدهد که مبارزاتی به ثمر نشسته که رهبران آن از قابلیت های لازم برای اداره و سازمان دهی نهضت برخوردار بوده اند، زیرا رهبری به عنوان ایدئولوگ حرکت ، نه تنها به ارائه نقد و نفی ارزش ها و ساختار وضع موجود و ترسیم ارزش های نظام مطلوب پرداخته بلکه راهبرد و روش براندازی نظام موجود و مسیر رسیدن به خواسته ها و اهداف جامعه را نیز تبیین نموده است .
علاوه بر نفوذ عمیق ایدئولوژی اسلامی در میان افراد جامعه و گروه های اجتماعی و پذیرش آن توسط مردم به عنوان عامل وحدت بخش ایرانیان و نقش برجسته و نیرومند شخصیت حضرت امام (ره ) و روش تبلیغی ایشان به عنوان یک رهبر سیاسی- مذهبی منحصر به فرد در زمان خویش از یک سو و عوامل مؤثر سازماندهی انقلاب در حرکت نهضت که قبلا بدان اشاره شد و همگی بر بسیج توده های مردمی نقش مؤثری داشتند، میتوان به عوامل دیگری که در گستردگی و مشارکت مردم ایفای نقش کرده است اشاره نمود."