چکیده:
داوری تجاری بین المللی یکی از شیوههای حل و فصل اختلافـات در معـاملات اقتصـادی اسـت . صلاحیت آن با رضایت طرفین اختلاف ایجاد می شـود و داور بـین المللـی بـا انتصـاب ازسـوی طرفین اختیار می یابد به موضوع دعوا رسیدگی و رای قابل شناسـایی واجرایـی را صـادر کنـد. بدین جهت ضروری است که اولا موضوع دعوا برای داورمعلوم و معـین باشـد تـا رسـیدگی او میسر گردد و ثانیا با توجه به ابزارهای واقعی ، قانع کننده ومرتبط بـا موضـوع دعـوا بـه کشـف حقایق نائل آید. در این راستا دو سوال مطرح می شود: ١) در صـورت بـروز ابهـام و تردیـد در تشخیص موضوع دعوا، چگونه داورمی تواند آن را تبیین و تثبیت کند؟ ٢) چنانچـه وجـود دلیلـی درکشف حقیقت موثر باشد که نزد طرف دعوا یا شخص ثالـث اسـت ، امـا او از ارائـه آن امتنـاع می ورزد، چگونه داورمـی توانـد آن را تحصـیل کنـد؟ از سـوی دیگـر، درقـوانین داوری تجـاری بین المللی اصل آزادی عمل داور دررسیدگی به موضوع دعوا پذیرفته شده اسـت ، امـا حـدود آن مشخص نیست . این مقالـه درصـدد اسـت بـا توجـه بـه اصـول و قواعـد دادرسـی هـای ملـی و بین المللی ، نقش داوربین المللی را دردو مساله مزبورتبیین کند. نخست این که داور با اتکا به اصل آزادی عمل خود می تواند با اتخاذ تدابیری درجهت تثبیت موضوع دعوا کوشش خود را بـه کـار برد ودوم این که درجهت اثبات آن مستندات لازم را کشف کند، اما ممکن است با محدودیت هـایی مواجه شود که ابتکارات عمل او را تضییق سازد.
خلاصه ماشینی:
"در این راستا دو سؤال مطرح می شود: ١) در صـورت بـروز ابهـام و تردیـد در تشخیص موضوع دعوا، چگونه داورمی تواند آن را تبیین و تثبیت کند؟ ٢) چنانچـه وجـود دلیلـی درکشف حقیقت مؤثر باشد که نزد طرف دعوا یا شخص ثالـث اسـت ، امـا او از ارائـه آن امتنـاع می ورزد، چگونه داورمـی توانـد آن را تحصـیل کنـد؟ از سـوی دیگـر، درقـوانین داوری تجـاری بین المللی اصل آزادی عمل داور دررسیدگی به موضوع دعوا پذیرفته شده اسـت ، امـا حـدود آن مشخص نیست .
با وجوداین ، از آنجا که امکان اصلاح یا تکمیل ادعاها یـا دفاعیـات طـرفین درطول رسیدگی داوری وجود دارد، مگرآنجایی که طرفین نسبت به آن ترتیب دیگـری مقررکرده باشند یا داور چنین اصلاح یا تکمیلی را به علت تأخیر یـا تبعـیض نسـبت بـه طرف دیگرمجاز تشخیص ندهد، ٢و از آن جا که داور برای تثبیت موضوع دعوا چنانچه اخذ توضیحی را ضروری بداند، مـی توانـد هرزمـان کـه بخواهـد طـرفین را بـرای ادای توضیحات به مرجع داوری دعوت کنـد، ٣بـه نظـر مـی رسداصـلاح یـا تکمیـل ادعاهـا و ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1.
حق دسترسی طرفین داوری به دلایل یکدیگر اگرچه در برخی از قوانین داوری تجاری بین المللی مقررهای تحت عنـوان قاعـده کشـف دلیل وجود ندارد ١و اگرهست اعمال و جریان آن درداوری فاقد رویه هماهنگ است ، امـا نهادهای بین المللی به علت نقش مهم قاعده مزبوردرکشف حقیقـت ، بـا توجـه بـه تفـاوت دیدگاه دو نظام حقوقی کامن لا وسیویل لا، قواعد متحدالشکلی را تدوین و به مراجع حـل اختلاف پیشنهاد کردهاند."