چکیده:
سلسله ساسانیان ،بنیان گذار رستاخیز فرهنگی عظیمی بود که بر دین وآداب ملی تکیه داشت . بقایای ویرانه های عظیم کاخ ها ،شهرها، کتیبه ها و نقوشی که از آن ها در سینه صخره ها ودرون غارها به جا مانده وظروف زینت آلات گرانبها ی سیمین وزرین موزه ها ی جهان بهترین نشانه آثارهنری تمدن عالی آنان است.
هدف عمده در این مقاله با بررسی مراسم تاجگذاری تمامی شاهان ساسانی از لحاظ شکل تاج ها ، مراسم مذهبی وکسانی که در این مراسم شرکت داشته اند و نقش باورها و اعتقادات ساسانیان است .با بررسی آثار و شواهد و مطالب و مدارک موجود، این نتیجه به دست می آید که هر پادشاه دوره ساسانی ،برای بدست آوردن تخت شاهی مراسم ویژه و با شکوهی در روز های خاص و مقدس ایرانیان آن زمان که روز مهرگان و روز نوروز بوده است ، انجام می گرفته است و یا بعضی نیز برای بدست آوردن تاج و تخت شاهی مدتها می جنگیدند تا بتوانند تاج شاهی را بر سر بگذارند.اعتقادی که در دوره ساسانی بوده است ،این که شاهان این منزلت پادشاهی را از ایزدان می گرفتند و با عهد و پیمان و گرفتن حلقه از ایزدان، نماینده آنها در مملکت می شدند.
خلاصه ماشینی:
(مشکور، ١٣٨٨:ص ٢٤١) بهرام سوم چون مدت پادشاهی اش کوتاه بود نتوانست که به سنت پادشاهان ساسانی سنگنبشته ای را حجاری کند، نرسی که پسر شاپور اول بود، با قیام موفقیت آمیز او علیه بهرام سوم به قدرت رسید، وقتی نرسی از ارمنستان به سوی تیسفون آمد عده ی زیادی از بزرگان و نجبا که مخالف نفوذ موبدان بودند، در پایکولی از وی استقبال کردند و برای شرکت در مراسم تاجگذاری تا پایتخت موکب او را همراهی کردند، به فرمان نرسی برای جاودان کردن خاطره یک کتیبه ی دو زبانه (پهلوی و پارتی) در محل پایکولی نقر گردید.
(وندن برگ ، ١٣٩٠:ص ٢٦) تاجگذاری شاهان ساسانی با هم متفاوت است ، تعداد تاجگذاری را به روی سنگ ها حکاکی کردند و تعدادی با سکه ها و تاج های آن می توان زمان تاجگذاری و مدت سلطنت را تشخیص داد.
پادشاهان ساسانی وقتی به تاج وتخت می رسیدند، در مراسم تاجگذاری بر طبق مقتضیات آن زمان تغییراتی را در وضع مملکت به وجود می اوردند به طوری که بهرام پنجم هنگام جلوس در مراسم تاجگذاری مالیات معوقه را بخشید و یک ثلث از مالیات سال را در مراسم تاجگذاری تخفیف داد و یا مراسم تاجگذاری را به علت های خاصی، سالها، به تعویق می انداختند که شاپوراول چند سال بعد از این که به تخت شاهی جلوس کرد ،مراسم تاجگذاری راانجام داد.
بزرگان استخر تاج بر سر او نهادند و برای مراسم تاجگذاری او هواخواهانش به جانب تیسفون آمدند و آن شهر را گرفتند، یزدگرد سوم بر تخت شاهی نشست ایرانیان را عادت این بود که تاریخ را از سال جلوس هر پادشاه به حساب می آوردند.
(
, 
, 
)
