چکیده:
پذیرفتن پیشنهاد نگارش نقدی بر کتابی آموزشی چندان موجه نیست؛ زیرا کتابی که با اسلوب آموزشی و توصیفی، و نه تحلیلی، نگاشته شده باشد، کارویژهای خاص خود دارد و نقد آن را دشوار خواهد کرد. نکته دوم در دشواری نقد کتاب «شاخصههای عرفان ناب شیعی»، ساختار شفاهی آن است که طبیعتا خالی از دقایق متون پژوهشی خواهد بود. بههرتقدیر، طی مطالعه کتاب، نکاتی مثبت و منفی به ذهن این حقیر رسید که آنها را در محورهایی کوتاه ارائه کردهام.
خلاصه ماشینی:
نگاهی به کتاب شاخصههای عرفان ناب شیعی /مهدی فدایی مهربانی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران چکیده پذیرفتن پیشنهاد نگارش نقدی بر کتابی آموزشی چندان موجه نیست؛ زیرا کتابی که با اسلوب آموزشی و توصیفی، و نه تحلیلی، نگاشته شده باشد، کارویژهای خاص خود دارد و نقد آن را دشوار خواهد کرد.
کلیدواژه: عرفان نظری، عرفان شیعی، متون آموزشی، نقد صوری، نقد محتوایی مقدمه کتاب شاخصههای عرفان ناب شیعی شامل متن پیاده شدۀ هفت جلسه از سخنرانی نویسنده است که از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی منتشر شده و چنانکه در روی جلد درج شده است، گویا با اهداف آموزشی این اقدام صورت گرفته است.
نویسنده در فصل سوم کتاب مدعی شدهاند که عقل معیار سنجش اعتبار تجربۀ عرفانی است و بنابراین اگر عارف چیزی را ادعا کند که عقل بهطور قطع خلاف آن را میگوید، آن مدعا را کنار میگذاریم.
این واقعه/ تجربه، یک تجربۀ تاریخی است که در عالم واقعی با مختصات زمان تقویمی و مکان جغرافیاییشکل گرفته است؛ یعنی همان جهانی که برای دیگران نیز مشترک است و بدینترتیب بهخوبی میتواند از سوی دیگران مورد چالش واقع شود.
در فصل چهارم، نویسنده الهیات سلبی را در معنای نفی وجود صفات برای خداوند دانستهاند و استدلال میکنند که «خداوند خود را در قرآن به اوصاف بسیاری متصف کرده است، پس الاهیات سلبی، نظریۀ تعطیل و نفی صفات مردودند».
با این توصیفات نمیتوان و نباید در مقابل الاهیات سلبی این نقیض را قرار داد که خداوند خود را در قرآن به اوصاف بسیاری متصف کرده است؛ زیرا چنین چیزی اساسا نهتنها تناقضی با الاهیات سلبی ندارد، بلکه مؤید آن است.