چکیده:
زبانشناسی که معمولا به عنوان علم زبان تعریف میشود ، به خاطر مختص بودن زبان به نوع انسان ، با بسیاری از حوزههـای دیگـر مطالعـات و علـوم انسـانی ارتبـاط نزدیکـی دارد. مطالعات ترجمه را با توجه به ماهیت مسایل مورد بحث در آن مـیتـوان نزدیکتـرین حـوزه بـه زبانشناسی یا مطالعه علمی زبان دانست . مشترکات زبان و ترجمـه آن قـدر زیـاد و پیوندشـان چنان محکم است که در موارد زیادی نمیتوان آنها را بینیاز از هم دانست . ارتباط بین زبان و ترجمه حقیقی انکار ناپذیر است . آنچه در این مقاله مـورد بحـث و بررسی قرار گرفته نحوة این ارتباط اسـت . برخـی از صـاحبنظران بـر ایـن عقیـدهانـد کـه هـر ترجمه ای بطور ضمنی مبتنـی بـر نظریـه ای از زبـان اسـت و لـذا ترجمـه در واقـع تمرینـی در زبانشناسی کاربردی است . اما برخی دیگر عقیده دارند هر نظریه ای از زبان مبنی بر نظریه ای از ترجمه است . نظریه سومی هم مطرح است و آن اینکه خود زبان در اصل ترجمه ای از تصـورات و مفاهیم ذهنی انسان است و بنابراین انسان در زندگی روزمرة خـود بطـور همزمـان بـا هـر دو مقوله زبان و ترجمه سروکار دارد.
خلاصه ماشینی:
این ارتباط یا پیوستگی آن قدر نزدیک ، محکم و گسست ناپذیر است که به صـراحت مـیتـوان گفت ترجمه بدون دانستن زبان ناممکن و زبان بدون دانستن ترجمـه نـامفهوم اسـت : انسان وقتی سخنی میگوید یا مطلبی مینویسد در حقیقت مفاهیم ذهنی یا فکر و اندیشۀ خود را از حالت انتزاعی و غیر ملفوظ درون ذهـن بـه صـورت عینـی و ملفـوظ در جهـان خـارج در میآورد و این همان ترجمۀ معنی یا پیام موجود در ذهن است .
بنابراین ، ترجمه فقط جایگزین کردن واژههای یـک زبـان بـا واژه های معادل در زبان دیگر نیست این کار ممکـن اسـت در ترجمـۀ جمـلات کوتـاه دو سـه واژهای در برخی زبانها درست به نظر برسد، اما در جملات بلند و پیچیده کارآیی ندارد و اغلـب باعث تحریف معنی میگردد ، زیرا هر زبانی الگوهای خاص خود را برای بیان معانی دارد که بـا الگوهای زبانهای دیگر متفاوتند .
اسنل هورن بـای بـه دنبـال نقـل نظرات بیوگراند در مورد محدودیتهائی که زبانشناسی برای تکامل یک نظریۀ کلی ترجمه ایجـاد کرده است اضافه میکند : من نظر بیوگراند را کاملا تأیید میکنم و ایـن را مهـم مـیدانـم کـه ترجمه به عنوان یک موضوع که در خور مطالعۀ جدی علمی شناخته شده است بـا دایـر شـدن رشته هائی مانند جامعه شناسی زبان و مطالعات بین فرهنگـی کـه زبـان را در تغییـرپـذیری نـا محدود آن و در ارتباط با رفتار ، ادراک ، و فرهنگ و ارتباطات انسان در نظر مـیگیرنـد قـدرت تحرک یافته است .