چکیده:
نظریة ظرفیت ، واژگان، از جمله افعال، را بر اساس نوع وابسته های همراه آنها در جمله ، دارای ظرفیت می پندارد. در هر زبان فرایندهای مشخصی ، از طریق تعداد متمم های نحوی در یک بند و یا به وسیلة تغییر نقش های معنایی موضوعهای یک محمول، باعث تغییر در ظرفیت فعل می شوند. در این مقاله سعی شده است تا با اتخاذ چارچوب نظریة ظرفیت ، به تجزیه و تحلیل ساخت های سببی در زبان کردی سورانی پرداخته شود. جمله ها و داده ها ابتدا از متون مکتوب و گفتار عادی گویشوران استخراج و سپس ، جهت توصیف و تحلیل ، طبقه بندی شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در پایان نتیجه گرفتیم که سببی سازی ازجمله فرایندهای افزایش ظرفیت است ، که باعث تغییر نوع و تعداد وابسته های فعل در جمله ، در زبان کردی سورانی می شود.
Theory of valence considers words including verbs to have valence according to their dependency type. In any language certain processes will cause a change in verb valency by the number of syntactic complements in a phrase or by the shift of their semantic functions of the arguments of a predicate. In this article we try to analyze causative structures in Sorani Kurdish within the framework of theory of valence. The data analyzed in this article are extracted from written and spoken materials by native speakers. We concluded that causative constructions are among the valency increasing processes which cause the type and number change of verb dependency in Sorani Kurdish sentences.
خلاصه ماشینی:
"در پایان نتیجه گرفتیم که سببی سازی ازجمله فرایندهای افزایش ظرفیت است ، که باعث تغییر نوع و تعداد وابسته های فعل در جمله ، در زبان کردی سورانی می شود.
تنها دانستن اینکه یک زبان دارای ساختار سببی است کافی نیست ، در همة ساختارهای سببی هم یک عنصر سبب به جملة اصلی افزوده می شود و این معیاری معنایی - نحوی برای تشخیص جمله های سببی می شود.
ساختارهای سببی ترکیبی ، مشخصه های زیر را دارا هستند: الف ) بیان انجام عمل عنصر سبب و بیان عمل عنصری که کاری برآن واقع شده است (مسبب ) و یا در آن تغییر شرایط و موقعیت را داریم که در بندهای جداگانه آورده می شوند، پس این نوع جملات دو بند دارند.
1 ٤-١-٢- ساختار سببی غیر ترکیبی این گونه ساختارهای سببی ویژگی های زیر را دارند: الف ) عبارت عنصر سبب و مسبب هر دو در یک بند قرار می گیرند، که شامل یک فعل یا بیشتر است .
طی بررسی ها و مطالعات انجامگرفته مشخص شد که سببی سازی در هر شکل و ساختاری در زبان کردی فرایندی است که باعث تغییر نوع و افزایش تعداد متمم های فعل در جمله می شود.
این پژوهش ، اهمیت بررسی ساختارهای نحوی و فعل را، از دیدگاه نظریة ظرفیت ، در گویش سورانی در زبان کردی، مشخص کرد و نشان داد که در زبان کردی، مثل دیگر زبان ها، ظرفیت فعل زیر تأثیر فرایندهای تغییر ظرفیت قرار می گیرد و عناصر همراه فعل در جمله و فرایندهای تغییر ظرفیت ، نقش اساسی در ساختار جملات دارند و توجه به فعل ، از این منظر، در تجزیه و تحلیل ساختار جمله و در مطالعات زبانی نقش مهمی دارد."