چکیده:
کفر از اصطلاحات کلیدی قرآن است که در طول تاریخ و در حوزه های مختلف اسلامی از نظر مفهوم و مصداق تغییراتی زیاد داشته و معنی هایی گوناگون یافته است.
در این مقاله سعی شده است عقاید ونظریات مولانا در مورد مساله کفر ـ با تکیه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس ـ که طی موقعیت های کلام و از زوایای گوناگون بیان شده است، استخراج و ارائه شود.
Blasphemy is a keyword in Koran whose extension and concept has been greatly changed throughout history and in different areas of Islam and found different significance.
In this article attempt has been made to draw and present Moulana’s beliefs and viewpoints regarding blasphemy expressed in different verbal situations and from different angles with emphasis on Masnavi Maanavi and Divan Shams.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله سعی شده است عقاید ونظریات مولانا در مورد مسألة کفر ـ با تکیـه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس ـ که طی موقعیت های کلام و از زوایای گونـاگون بیـان شده است ، استخراج و ارائه شود.
کلید واژه کفر ـ کافر ـ مولانا ـ مثنوی ـ دیوان شمس .
هست ایـن را خـوش جـواب ار بـشنوی بگــذری از کفــر و در دیــن بگــروی٢٧ ، معشوقه به سامان شد تا باد چنـین بـادا کفرش همه ایمان شد، تا باد چنین بـادا٢٨ ، و نیز در ابیاتی که در پی نوشت آمده کفر به این معنا بکار رفته است .
»٧٥ بــا فراقــت کــافران را نیــست تــاب مــی گــود: یــا لیتنــی کنــت تــراب ٧٦ این مضموم در بیت ١٨٠٧ دفتر دوم مثنوی نیز آمده است ، که هر دو بیت اشـاره به آیة ٤٠ سورة نبا دارد.
چون که گفتی کفر من خواست وی اسـت خواست خود را نیز هم می دان که هـست زآنکه بی خواه تو خـود کفـر تـو نیـست کفر بی خواهش تنـاقض گفتنـی سـت ٨٩ قضا و مقضی کفر این بحث در اثنای حکایت «اختلاف کردن در چگـونگی و شـکل پیـل » در جلـد سوم مثنوی ابیات ٦٢ ١- ٧ ١ مطرح شده است .
تنها کسی از این حجابهـا رهیـده کـه بـه شهود حقیقت و معرفت یقینی نایل شده است و در جایی که او باشد، کفر و ایمان راهی ندارد.
شرح جامع مثنوی معنوی، کریم زمانی ، تهران، اطلاعات، ٨٦ ١، جلد ١/ بیت ٤٤٢.