چکیده:
به منظور شناسایی الگوهای سینوپتیکی سیلابهای حوزه گرگانرود در استان گلـستان دبـیهـای سـیلابی روزانه در دورٔه ٧٧-١٣٤٧براساس افزایش ناگهانی دبی رودخانه به تفکیک ماه استخراج شد. از میـان آن هـا نیـز شدیدترین و فراگیرترین سیلاب هر ماه (٥٠% ایستگاهها سیلابی باشد) انتخـاب شـد و بـا بررسـی نقـشه هـای سینوپتیکی مربوط به این سیلابها، الگو های حاکم شناسایی و طبقه بندی گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که چهار الگوی عمدٔه سیکلونی، آنتی سیکلون غربی، جبهه گرم و جبهـه سـرد محلی مهمترین الگوهای تولید سیلاب هستند.
خلاصه ماشینی:
جدول٢: ویژگی سیلابهای انتخابی سیلابهای انتخاب شده روزهای بارش ایستگاه دارای بیشترین بارش٢٤ساعته برحسب میلیمتر ایستگاه دارای بیشترین مجموع بارش دردوره سیلاب برحسب میلیمتر ایستگاه دارای حداکثر دبی٢٤ساعته برحسب متر مکعب در ثانیه سیستم های تاثیرگذار 1 مهر ١٣٧٥ 25-24 غفارحاجی(٥/٣٧) درغرب حوزه پیشکمر(٥/٦٨)در شمالشرق حوزه حاجی قوشان(٦٠) درشمالشرق حوزه آنتی سیکلون غربی 2 آبان ١٣٦٨ 7- 8 پیشکمر(١٤)در شمالشرق حوزه پیشکمر(٥/٣٠)در شمالشرق حوزه ارازکوسه (٩٥)درمرکزوتمر (٩٥)درشمال شرق حوزه آنتی سیکلون غربی 3 آذر ١٣٦٢ 22-21 لزوه(٧٨) در جنوب حوزه غفارحاجی(١٢٩)در غرب حوزه وشمگیر(٨٠/٧٧) درمرکز آنتی سیکلون غربی 4 دی ١٣٧٢ 27-28 رامیان(٥٥) در جنوب حوزه رامیان(٥/٩٢)در جنوب حوزه آق قلا (١٥٢) در غرب حوزه سیکلونی 5 بهمن ١٣٥٧ 29-28 نوده(٥٧) در جنوب حوزه پس پشته (٥/١٠٧)در جنوب آق قلا(١٨٥) در غرب حوزه آنتی سیکلون غربی 6 اسفند ١٣٥٢ - -- -- آق قلا (٣٠٢) جبهۀ گرم 7 فروردین ١٣٦٦ 12-11 لزوه(٧٩) در جنوب حوزه پس پشته (١٧٧) درجنوب حوزه بصیرآباد(٢٢٢) درغرب حوزه سیکلونی 8 اردیبهشت 1371 24-23 زردچگل (١٢٦)در جنوبغرب پس پشته (١٦٨)در جنوب حوزه قزاقلی(٣٦٨) در مرکز حوزه آنتی سیکلون غربی 9 خرداد ١٣٥٧ 12 قلی تپه ( ٦٤) درجنوب حوزه پس پشته (٧٠) در جنوب حوزه آق قلا(٢٤٥) در غرب حوزه آنتی سیکلون غربی 10 تیر١٣٥٣ 24-23 نوده(٢٣)در جنوب حوزه نوده (٦٨)درجنوب حوزه قزاقلی(٥٢) در مرکز حوزه آنتی سیکلون غربی 11 مرداد ١٣٧٧ 3- 2 گالیکش (١٨٨) درجنوب حوزه گالیکش (٣٥٣)در جنوب حوزه گنبد(٢٧١) در مرکز حوزه جبهۀ سرد محلی 12 شهریور 1377 19-20 کبودوال(١٠٦) درجنوبغرب حوزه کبودوال(١٠٦)در جنوبغرب حوزه آق قلا(١٣٠) درغرب حوزه جبهۀ سرد محلی ٣- فراوانی ماهانه سیلابها در ایستگاههای اصلی بررسی شد.
Role of mesoscale and topographically induced circulation initiating a flash flood observed during the TAMEX project, Monthly Weather Review.