چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحلیل رفتار متقابل بر تعدیل کمال گرایی مادران انجام شد. این پژوهش مطالعه نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. با کاربرد طرح نیمه آزمایشی و استفاده از دو گروه کنترل و آزمایش با پیش آزمون - پس آزمون ؛ جامعه آماری این پژوهش را کلیه مادران کودکان پیش دبستانی و دبستانی٦ تا ١١سال در ٥ مدرسه مقطع ابتدایی شهرستان آمل در سال ٩٢-١٣٩١تشکیل داد. با استفاده از نمونه گیری در دسترس ، از میان مادران داوطلب که واجد معیارهای ورود-خروج بودند، تعداد ٤٢ نفر که نمره فرزندپروری آن ها یک انحراف استاندارد بالاتر از نمره میانگین در زیر مقیاس های مستبدانه و سهل گیرانه بودند، انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه ٢١ نفره جایگزین شدند. کلیه آزمودنیهای دو گروه به گویه های پرسش نامه های فرزندپروری باومریند و چندوجهیکمال گراییوالدینی قبل و بعد از مداخله روی گروه آزمایش ، پاسخ دادند. پس از جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها با کاربرد نسخه بیستم نرم افزار آماری و استفاده از آزمون مان ویتنییو نشان داد که آموزش تحلیل رفتار متقابل روی مادران میتواند به تعدیل /کمـال گـرایی منتهی شود (٠/٠٥ ). بنابراین میتوان نتیجه گیری کرد که آموزش تحلیل رفتار متقابل به واسطه کاربرد فنون رشد بالغ ، ساخت دهی به زمان ، اقتصاد نوازش و غیره توانسته است به تعدیل کمال گرایی مادران بیانجامد.
خلاصه ماشینی:
نظیری، بیرشک و محمدیان (١٣٧٨) هم در پژوهش خود نشان دادند که به دلیل شیوه تربیتی نامتعادل والدین کمال گرا، آموزش پدران و مادران ضروری است .
بشارت ، عزیزی و حسینی (١٣٨٩) نیز در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که ابعاد کمال گرایی والدین ، ویژگیهای مربوط به سبک های فرزندپروری آنان را تحت تأثیر قرار میدهد.
لذا رویکرد TA یا تحلیل رفتار متقابل که روش های ساده و قابل فهمی برای والدین و خانواده هایی که میخواهند روابط سالم تری که مبتنی بر درک متقابل طرفین رابطه باشد، ارائه میدهد و با روش های درست و منطقی و بر اساس واقعیت های "بالغ " اعمال محدودیت ها و چارچوب های مبتنی بر فرزندپروری را تنظیم میکند، به گونه ای که به حفظ حرمت "کودک " منجر میگردد، این نظریه ، در مورد شخصیت ، روشی منظم برای درمان میتواند یکی از مؤثرترین راه های بهبود ارتباط و مکالمه والدین با فرزندان شان باشد (سیفی و مرتضوی، .
از آنجا که با بررسیهای انجام شده در منابع علمی، یافته دیگری مبنی بر تأثیر مداخله های روان شناختی از جمله تحلیل رفتار متقابل بر کاهش کمال گرایی والدینی مشاهده نشده است ، این یافته از جمله دستاوردهای جدید در حوزه فرزندپروری و ارتباط مادر و کودک محسوب میشود.
همچنین این نظریه بر اساس سه اصل بنا شده است ١- تمامی انسان ها همانطور که هستند، ارزشمند و قابل احترام هستند و این صرفا به خاطر وجود آن ها است ٢- انسان ها اشتباه میکنند ٣- انسان ها تغییر می - کنند در نتیجه آموزش تحلیل رفتار متقابل به والدین کمال گرا، تمرکزشان را بر اشتباه و داشتن انتظارات غیرواقع بینانه شان را تعدیل میکند و در نهایت منجر به تعدیل کمال گرایی میشود.