چکیده:
تغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی میگردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعهای صنعتی و رخوتزده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکلگیری مفاهیم و مضامین جدیدی در ادبیات بود که تا آن دوره بیسابقه مینمود. مفهوم وطندوستی و عشقورزی به میهن یکی از آن مضامین است که همزمان در این دو کشور پدیدار شد و وجوه مختلفی به خود گرفت. مقاله حاضر سعی دارد تا با نگاهی تطبیقی به بررسی مفهوم وطن و وجوه آن در شعر دوره مشروطه ایران و نهضت مصر بپردازد و هم به این سؤالات پاسخ دهد: میهنپرستی و وطندوستی از چه دورهای در ایران و مصر آغاز شد و چه عواملی در رشد و شکلگیری آن نقش داشت؟ میهنپرستی چه وجوه مشترکی در نگاه شاعران دو کشور دارد؟ آیا این تشابهات به حدی است که بتوان گفت در یک بررسی تطبیقی، در صورت عدم رابطه و برخورد میان شاعران دو ملت، شرایط مشابه، آثار مشابهی نیز به وجود میآورد؟
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی مفهوم وطن در شعر شاعران مشروطه ایران و نهضت مصر تاریخ دریافت: 9/8/94 حمیده حرمتی 1 تاریخ پذیرش: 8/2/95 ژیلا مشیری 2 چکیده تغییر در اوضاع سیاسی و اجتماعی همواره سبب تحول در نوع نگرش و تفکر ادبی میگردد، قرن نوزدهم برای دو کشور ایران و مصر از ادوار مهم تاریخی و سیاسی بود که در آن جامعهای صنعتی و رخوتزده با شتاب وارد جریان تجدد و مدرنیته گشت؛ نتیجه این خیزش سیاسی و اجتماعی، شکلگیری مفاهیم و مضامین جدیدی در ادبیات بود که تا آن دوره بیسابقه مینمود.
مقاله حاضر سعی دارد تا با نگاهی تطبیقی به بررسی مفهوم وطن و وجوه آن در شعر دوره مشروطه ایران و نهضت مصر بپردازد و هم به این سؤالات پاسخ دهد: میهنپرستی و وطندوستی از چه دورهای در ایران و مصر آغاز شد و چه عواملی در رشد و شکلگیری آن نقش داشت؟ میهنپرستی چه وجوه مشترکی در نگاه شاعران دو کشور دارد؟ آیا این تشابهات به حدی است که بتوان گفت در یک بررسی تطبیقی، در صورت عدم رابطه و برخورد میان شاعران دو ملت، شرایط مشابه، آثار مشابهی نیز به وجود میآورد؟ تجدد ادبی، میهنپرستی، ناسیونالیسم، مشروطیت کلیدواژگان: .