چکیده:
خطبه «متقین » از خطابه های وزین و رزین امیر سخنوران ، امام علی(ع ) است . گزاره های این خطبه ، تصویری هنری از پارسایان و توصیف دقیق آنان است ؛ تجسیم حالات معنوی اهل تقوا در شب و روز، ترسیم نگاه رفتاری آن ها به بهشت و جهنم ، علم و حلم تقواپیشگان ، بصیرت در دین ، تعامل با گروه های مختلف مردم ، آرزوها و سیرة فردی و اجتماعی پرهیزگاران از ویژگیهای تبلور یافته در این خطبه است . در جستار حاضر با نگاه درون متنی و در جهت بررسی سبکی این خطبه ، از رهگذر واکاوی افقی متن ، سه سطح فکری، زبانی و ادبی اثر مورد تحلیل و بررسی سبک شناسانه قرار گرفت و این نتیجه به دست آمد که از جمله ویژگیهای سبکی این متن دینی میتوان به مواردی مانند، توجه به جملات کوتاه ، کاربرد سجع ، جناس ، تکرار واکه ها، استفاده از آرایه - هایی مانند مراعات نظیر، طباق و بینامتنی با قرآن کریم اشاره داشت . باید اذعان کرد که تمامی سبک ها و فرایندهای زبانی به کار گرفته شده در سطوح زبانی و ادبی با سطح فکری صاحب سخن تناسب ، هماهنگی و همسویی دارد.
خلاصه ماشینی:
"در جستار حاضر با نگاه درون متنی و در جهت بررسی سبکی این خطبه ، از رهگذر واکاوی افقی متن ، سه سطح فکری، زبانی و ادبی اثر مورد تحلیل و بررسی سبک شناسانه قرار گرفت و این نتیجه به دست آمد که از جمله ویژگیهای سبکی این متن دینی میتوان به مواردی مانند، توجه به جملات کوتاه ، کاربرد سجع ، جناس ، تکرار واکه ها، استفاده از آرایه - هایی مانند مراعات نظیر، طباق و بینامتنی با قرآن کریم اشاره داشت .
از میان آن میتوان به موارد زیر اشاره داشت : (البلاء - الرخاء)، (ثواب - عقاب )، (محزونۀ - مأمونۀ)، (نحیفۀ – خفیفۀ - عفیفۀ)، (حلماء - علماء)، (دین - لین )، (علم – حلم )، (الشکر - الذکر)، (الخیر - الشر)، (وقور - صبور - شکور)، (صمته - صوته )، (کبر - مکر)، (معایشهم – مواضعهم )، (منطقهم - ملبسهم )، (أرواحهم - أجسادهم )، (أنفسهم - أعینهم )، (منعمون - معذبون )، (قلوبهم - شرورهم )، (أجسادهم - حاجاتهم )، (جباههم - أکفهم )، (أوساطهم - أقدامهم )، (نفسه - أکله )، (قلبه - أمره )، (الذاکرین - الغافلین ) در این خطبه سجع متوازن ٧ مرتبه به کار رفته و به قرار زیر تکرار شده است : (شوقا – خوفا)، (مقبلا - مدبرا)، (عظم - صغر)، (قلیل - کثیر)، (یدخل - یخرج )، (مأمون - مأمول )، (غائبا - حاضرا)."