چکیده:
شروع هر بحرانی بستر و ریشه های مختلفی از جمله عوامل تاریخی، ژئوپلتیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. گاهی دولتها در مناسبات بین المللی، در راستای دست یابی به منافع خود و یا جلوگیری از به خطر افتادن امنیت و ثبات کشور خود، اقدام به محدود کردن اثرپذیری خود از گروههای تروریستی می کنند. داعش خشن ترین تشکیلات تروریستی در بین همه گروههای مسلح برجسته در منطقه خاورمیانه است. پس از حمله آمریکا به عراق، شاخه القاعده در عراق پایه گذار داعش شد. پس از آنکه نا آرامی های سوریه شدت گرفت، داعش از عراق به سوریه هم وارد شد. ظهور داعش در عراق و سوریه تبعات مختلفی در خاورمیانه و سپس در اغلب نقاط دنیا به همراه داشت. کشورهای گوناگونی نیز با پدیده داعش درگیر شده و به ناچار در مقابل آن به تدابیر مختلفی دست زدند. در این میان جمهوری اسلامی ایران به طور مستقیم با داعش در تقابل قرار گرفت زیرا داعش علاوه بر اینکه تمامیت ارضی و رژیم های سیاسی متحدان منطقه ای ایران را به چالش کشید؛ تهدید امنیتی و ایدئولوژیکی برای ایران نیز به شمار می رفت. لذا سیاست خارجی ایران تحت تاثیر ظهور داعش ناچار به اعمال راهکارهایی برای مقابله با آن شد. این مقاله سعی دارد با استفاده از چارچوب سازه انگاری به بررسی ظهور پدیده داعش و تاثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در منطقه و سطح بین الملل بپردازد.
Beginning of every crisis has different causes and factors، such as historical، geopolitical، economic، social and cultural. Sometimes، governments tend to bane their relation not only on formal grounds، but also they sometimes limited their compliancy from terrorist groups in international relation of countries. ISIS is the most brutal terrorist organization among all armed groups in Middle East region. After America attacked، Al-Qaida in Iraq was the founder of the formation of the Islamic state. After Syria unrest intensifies، ISIS came from Iraq to Syria. Rise of ISIS in Iraq and Syria has different consequence in the Middle East and in most part of word. Several Countries have also been involved with ISIS phenomenon and inevitably in contrast of it they had various measures. Islamic Republic of Iran was directly at odd with ISIS، because its territorial integrity and political regime has challenged Iran’s regional allies. It was also a threat for Iran in terms of its ideology and security. Therefore، Iran's foreign policy is influenced by the emergence of the Islamic State was forced to apply strategies to deal with it. This article attempts to use the framework of constructivism to check the rise if ISIS and its impact in the foreign policy of Islamic republic of Iran in regional and international level.
خلاصه ماشینی:
"از آنجاکه در این مقاله هدف بررسی ماهیت ظهور داعش و تاثیر آن بر اقدامات و تصمیمات جمهوری اسلامی ایران در بعد ملی، منطقه ای و بین المللی است ، باید منبع و منشا اصلی تصمیمات سیاست خارجی جمهوری اسلامی را شناخت و مورد ارزیابی قرار داد.
هم چنین در سیاست خارجی ایران ، آمریکا «شیطان بزرگ » نامیده می شود، البته بعد از توافق هسته ای و به نتیجه رسیدن برجام ، ایران به همکاری خود ادامه داد، ولی به دلیل نا موفق بودن عملیات هوایی آمریکا، وارد شدن روسیه به مرحله عملیاتی و اینکه ایران ، سوریه و روسیه متحد استراتژیک هم محسوب میشوند، گزینه های همکاری برای جمهوری اسلامی ایران متنوع شده است .
هم اکنون در کشورهای بحرانی عراق و سوریه یک حلقه بین المللی شامل آمریکا و روسیه و بازیگران فعال منطقه مثل عربستان و ترکیه و بازیگران ذی نفع که منتظر نتیجه منازعات هستند و هر کدام برای رسیدن منافع ملی خود از بحران داعش استفاده میکنند (ایسنا، ١٣٩٣، ١ خرداد).
با توجه به جریانات فوق در نهایت میتوان گفت که ظهور داعش در ابعاد داخلی، منطقه ای و بین المللی سیاست خارجی ایران باعث شده است که ضمن انسجام و همسانی دیدگاه ها در داخل ، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در عراق و سوریه مبتنی بر حفظ تمامیت ارضی دو کشور، افزایش قدرت شیعیان ، حفظ اماکن متبرکه در سوریه ، حفظ حاکمیت سیاسی بشار اسد و حفظ محور مقاومت شکل بگیرد."