چکیده:
شاعران فراواني در گستره ادب عربي و فارسي سعي كرده اند، مناقب و فضائل خاندان عصمت و طهارت را در شعر خود بازتاب دهند و آن ها را به عنوان الگوهاي متعالي بشري معرفي كنند. دعبل بن علي خزاعي، شاعر مداح اهل بيت در روزگار عباسيان و نظيري نيشابوري، شاعر ايراني سبك هندي، در بخشي از سرودههايشان، تبيين صفات انساني و ترسيم جنبههاي مختلف شخصيت امام رضا (ع) را به عنوان تعهد و رسالت ادبي خود برگزيدهاند. پژوهش حاضر، تلاش مي كند با رويكردي توصيفي - تحليلي، همسويي دو شاعر در اين زمينه را مورد خوانش تطبيقي قرار دهد. يافتههاي پژوهش نشان از آن دارد كه امام (ع) در نگاه دو شاعر، نمونه واقعي انسان كامل در صفات انساني هستند. تعهد دعبل نسبت به بزرگداشت و دفاع از اهل بيت در شعرش به مراتب بيش از نظيري است و هر دو، شعر متعهد خود را ابزاري براي شفاعتخواهي از امام در روز جزا قرار دادهاند.
خلاصه ماشینی:
سیمای امام رضا (ع) در آینۀ شعر دعبل خزاعی و نظیری نیشابوری علیاکبر احمدی چناری استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه زابل، ایران پریسا احمدی دانشجوی کارشناسی¬ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه زابل، ایران چکیده شاعران فراوانی در گسترۀ ادب عربی و فارسی سعی کردهاند، مناقب و فضائل خاندان عصمت و طهارت را در شعر خود بازتاب دهند و آنها را به عنوان الگوهای متعالی بشری معرفی کنند.
دعبل بن علی خزاعی، شاعر مداح اهلبیت در روزگار عباسیان و نظیری نیشابوری، شاعر ایرانی سبک هندی، در بخشی از سروده¬هایشان، تبیین صفات انسانی و ترسیم جنبه¬های مختلف شخصیت امام رضا (ع) را به عنوان تعهد و رسالت ادبی خود برگزیده¬اند.
2. پردازش تحلیلی موضوع نقطۀ مشترک شعر دعبل و نظیری که دستمایۀ این پژوهش قرار گرفته، ترسیم خصال نیک و انسانی امام رضا (ع) است؛ اما پیش از خوانش تطبیقی سروده¬ها لازم است به انگیزة دو شاعر در این ارتباط اشارۀ کوتاهی شود.
ک: مصطفوی، 1390: 144) و همة این ثروت و مکنت را در برابر لحظهای زیارت بارگاه امام، هیچ میدید: از باد طوسم تازه کن در آتش هندم مسوز کز خاک وابل خاطرم تا آب ملتان خوش نکرد (نظیری نیشابوری، 1379: ۳۷۳) او خود را همچون پروانه میداند که به شمع شبستان هند و مادیات وابسته شده است ولی در درون، شوق دیدار یار خویش و نیز جنت والا (طواف حرم امام رضا (ع)) را دارد و همواره در ذهن خویش طواف مشهد را خواهان است.