چکیده:
در اين پژوهش، يك سيستم معادلات همزمان و روش گشتاورهاي تعميم يافته را براي بررسي همزمان رابطه ميان رشد اقتصادي، موجودي سرمايه گذاري مستقيم خارجي و موجودي سرمايه داخلي در ايران در دوره 1355-1389 به كار گرفته و در آن نقش متغيرهاي مهمي همچون توسعه مالي، سرمايه انساني و درجه باز بودن اقتصاد بر رشد اقتصادي را نيز مورد ارزيابي قرار داده ايم. يافته ها نشان مي دهد كه رشد اقتصادي ايران بيشترين واكنش را نسبت به موجودي سرمايه داخلي و سرمايه انساني نشان مي دهد. افزايش سطح توسعه مالي بر رشد اقتصادي بي تاثير بوده و موجودي سرمايه داخلي را نه تنها افزايش نداده، بلكه كاهش نيز داده است. ورود سرمايه گذاري مستقيم خارجي، تاثيري منفي بر رشد اقتصادي داشته و نتوانسته به انباشت سرمايه داخلي نيز كمكي كند. افزايش در درجه بازبودن اقتصاد، افزايش در رشد اقتصادي و كاهش سرمايه گذاري خارجي را به دنبال داشته است. رشد اقتصادي نيز به عنوان متغيري مهم براي رشد هر دو موجودي سرمايه داخلي و موجودي سرمايه گذاري خارجي تشخيص داده شده است.
خلاصه ماشینی:
"لازم به توضیح است که استفاده از متغیر "لگاریتم GDP هر کارگر" یا "لگاریتم بهره وری نیروی کار" بـه عنـوان متغیـر رشد اقتصادی در مطالعات رشد معمول بوده که در این خصوص می توان به عنوان نمونه به مطالعات نیلی و نفیسی (١٣٨٢)، صالحی (١٣٨١)، (٢٠١١) Sun &Anwar و (٢٠١٣) Awel اشاره کرد.
سال دوم شماره دوم بهار ١٣٩٣ · ١٩ نتایج برآورد مدل برای رابطه ٤، نشان می دهـد کـه متغیرهـای موجـودی سـرمایه داخلـی ، سرمایه انسانی و درجه باز بودن اقتصاد، تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی ایـران در دوره مورد بررسی داشته است ؛ به گونه ای که یک واحد افزایش در موجودی سرمایه ، رشـد اقتصـادی را تا ٠/٥٢ واحد، در سرمایه انسانی ، رشد اقتصادی را تا ٠/٣٩ واحد و در درجه بازی اقتصـاد، رشـد اقتصادی را تا ٠/١٧ واحد افزایش می دهد.
در واقـع ، می توان استدلال کرد که FDI ورودی نتوانسته به عنوان عامل محرکی بـرای اقتصـاد ایـران عمل کند؛ زیرا همان طور که در مقدمه نیز آورده ایم ، استدلال می شود زمـانی رشـد FDI بـه رشد اقتصادی کمک می کند که ظرفیت های جذب مناسب در دسترس باشد که از جمله ایـن ٢٢ · سال دوم شماره دوم بهار ١٣٩٣ ظرفیت ها اندازه کافی سرمایه انسانی و نیز سطح توسعه مالی عنـوان شـد؛ از آنجـا کـه نتـایج مطالعه گویای آن است که بخش مالی کشور هنوز به اندازه کافی توسعه نیافته و نیز موجودی سرمایه انسانی نیز برای جذب FDI کافی نبوده است ، بدین روی ، نمی توان تأثیر مثبت آن بـر رشد اقتصادی کشور را انتظار داشت ."