مطالعه تطبیقی حقوق شخص تحت نظر در نظام دادرسی کیفری ایران و آمریکا مقاله

يكي از اهداف قوانين دادرسي كيفري، حمايت از حقوق و آزادي هاي فردي است. از جمله اقدامات ناقض حقوق فردي، بازداشت پليسي و يا تحت نظر است. پليس در دو نظام حقوقي ايران و آمريكا طبق شرايط مشخصي حق دستگيري اشخاص را دارد. اين موضوع جنبه استثنايي دارد. در حقوق ايران، رعايت دو قيد «مشهود بودن جرم» و «احراز ضرورت» الزامي است. در حقوق آمريكا نيز براي اقدام به جلب و دستگيري علي­الاصول صدور قرار توسط مرجع قضايي ضروري است و در جرايم مشهود، امكان دستگيري براي پليس وجود دارد. با عنايت به اينكه اين اقدام برخلاف فرض بي­گناهي است، قانون­گذاران دو نظام، حقوقي از قبيل دسترسي فوري به وكيل را فراهم كرده اند. با وجود اين، در نظام حقوقي آمريكا متهم تا پيش از دسترسي به وكيل مي تواند سكوت كند. از سوي ديگر در هر دو نظام براي تامين حقوق متهم، تدارك بازجويي عادلانه و منصفانه و ضوابطي از قبيل تفهيم اتهام و ادله آن پيش بيني شده است. در حقوق آمريكا، تفهيم جلب و پيش­بيني ابزار الكترونيكي براي ثبت و ضبط اظهارات متهم درنظر گرفته شده است؛ به­علاوه، ضمانت اجراهاي مناسبي از قبيل رد ادله، براي نقض حقوق دفاعي متهم پيش­بيني شده است. در هر صورت با توجه به خلاف قاعده بودن بازداشت و دستگيري در اين مرحله، هر دو نظام حقوقي تلاش خود را براي تقويت حقوق دفاعي متهم به كار گرفته اند.