چکیده:
«هزارهگرایی» (Millenarian) به معنی اعتقاد به پایان قریب الوقوع نظام کنونی دنیا و پدیدار شدن حکومتی در غایت خوبی، هماهنگی و عدالت در جهان؛ بر تاریخ، سنت، پدیده شناسی، فلسفه و روانشناسی مبتنی است و علاوه بر این که دانشمندان الاهیاتی، آن را مورد مطالعه قرار میدهند؛ مورد بررسی دانشمندان علوم مختلفی همچون جامعه شناسی، روانشناسی، انسان شناسی و علوم سیاسی قرار گرفته است؛ چرا که مهمترین شاخصههای هزارهگرایان، ابتدائا نارضایتی از وضع موجود است و سپس اعتقاد به وقوع دورهای از جهان که عدالت، صلح و رفاه در آن فراگیر می شود. گرچه ریشه این اصطلاح به قبل از دوران باستان بر میگردد؛ رشد و توسعه این مفهوم در بستر جهان مسیحیت شکل گرفته است و به حکومت هزار ساله ـ ملکوت ـ خداوند بر زمین اشاره دارد.به طورکلی تحلیلها و گونه شناسیها نسبت به هزارهگرایی در دو رویکرد «سکولار» و «معنوی» قابل بررسی است که در برخی موارد، به رغم تفاوت در رویکرد، مشابه هستند. این تشابه، گویای این واقعیت است که نوع موعود مورد اعتقاد، بر چگونگی جنبشهای هزارهگرا تاثیر بهسزایی گذاشته است.غفلت از ریشههای ایمانی در تحلیلها باعث انحراف و دوری از نتیجههای صحیح خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"هزاره گرایی؛ رویکردها وگونه ها مهراب صادق نیا 1 سعید توسلی خواه 2 چکیده «هزارهگرایی» (Millenarian) به معنی اعتقاد به پایان قریب الوقوع نظام کنونی دنیا و پدیدار شدن حکومتی در غایت خوبی، هماهنگی و عدالت در جهان؛ بر تاریخ، سنت، پدیده شناسی، فلسفه و روانشناسی مبتنی است و علاوه بر این که دانشمندان الاهیاتی، آن را مورد مطالعه قرار میدهند؛ مورد بررسی دانشمندان علوم مختلفی همچون جامعه شناسی، روانشناسی، انسان شناسی و علوم سیاسی قرار گرفته است؛ چرا که مهمترین شاخصههای هزارهگرایان، ابتدائا نارضایتی از وضع موجود است و سپس اعتقاد به وقوع دورهای از جهان که عدالت، صلح و رفاه در آن فراگیر می شود.
البته خواهیم دید در برخی موارد، گونههایی که مطرح میشوند، به رغم اینکه در دو دسته متفاوت قرار دارند، حاکی از یک حقیقت هستند و این تشابه گویای آن است که نوع موعودی که مورد اعتقاد است، بر نحوه حرکت و تعامل جنبشهای هزاره گرا تاثیر به سزایی گذاشته است، تا آنجا که باور به گونه خاصی از موعود، موجب جنبش اجتماعی خاص و متفاوت از دیگر جنبشها شده که در خلال بیان گونهها به آن اشاره میکنیم.
رویکرد معنوی اما از نگاه اعتقادی و معنوی، میتوان گونههایی از موعودباوری را بستری مناسب برای بروز جنبشهای هزارهگرا دانست که در بحث گونه شناسی به طور پراکنده بیان شد؛ مثل اعتقاد به منجی بشری نامتعین، موعود نجات بخش جمعی، موعودهای مقطعی و موعودهایی که رسالتشان نجات اجتماعی است."