چکیده:
در این پژوهش تلاش میشود تا ابهامات مفهومی دو مقوله ی گواهنمایی و وجهیت معرفتی مورد توجه قرار-
گیرد و بهتبع آن نشان داده شود که قیدهای متناظر با این مقولهها علیرغم شباهتهایشان زیرمقولههای
قیدی متمایزی بهشمار میروند. در راستای نیل به این هدف دادههای مختلف از منابع گفتاری و نوشتاری
فارسی معاصر جمعآوری شده و این تحقیق در تحلیلشان عمدتاً از ملاحظات معنایی بهرهمیجوید. این
مطالعه بر اساس رویکرد نقشی- ردهشناختی صورت پذیرفته است. بهعبارتی ادعای ون ولین) 2226 ( در
دستور نقش و ارجاع مبنی بر اصل ترتیب حاکم بر عناصر نقشی و تعامل عملگرهای متجلیکنندهی این دو
مقوله با قیدهای متناظرشان و در پی آن قائل شدن به دو زیرمقوله ی قیدی مجزای گواهنمایی و وجهیت
معرفتی در زبان فارسی تأیید می شود. برخلاف مطالعات پیشین که اعتقاد به رابطه ی همپوشانی و یا شمول
میان این دو مقوله دارند و درنتیجه آنها را مقولههای متمایزی نمیپندارند، تاکید مقاله حاضر این است که
قیدهای وجهیت معرفتی و اظهارات معرفتی گوینده درباره عبارات گواهنما از ارزش گواهنمایی معینی
برخوردار نمیباشد؛ بلکه تعبیر گوینده از منبع اطلاع را منعکس میسازد و میتوان اینگونه ادعا کرد که
درجات مختلف اطمینانپذیری یک منبع اطلاع را نباید در رابطه ی یکبهیک با درجات معرفتی گوینده قرار
داد؛ چراکه گفتههای معرفتی و قیدهای مرتبط با آنها بهگونهای یک نوع ارزیابی از محتمل بودن بهحساب
میآیند و این در حالی است که عبارات و قیدهای گواهنمایی حاکی از سنجش اطمینانپذیری منبع اطلاعاند
و در مجموع میبایست قائل به وجود مرزی میان این دو مقوله و قیدهای متناظر با آنها شد
خلاصه ماشینی:
"به عبارتی ادعای ون ولین (٢٠٠٥) در دستور نقش و ارجاع مبنی بر اصل ترتیب حاکم بر عناصر نقشی و تعامل عملگرهای متجلیکننده ی این دو مقوله با قیدهای متناظرشان و در پی آن قائل شدن به دو زیرمقوله ی قیدی مجزای گواه نمایی و وجهیت معرفتی در زبان فارسی تأیید میشود.
نهایتا یک اشکال دیگر این است که همبستگی فرض شده میان استنتاج و وجهیت معرفتی تلویحا انواع دیگر گواه نمایی چون نقلی و یا شایعه را خارج از قلمرو الزام قرار میدهد که این خود موجب فرض این مسأله می - شود که انواع دیگر گواه نمایی با انواع ضعیف تری از وجهیت یعنی امکان پذیری و محتمل - پذیری در ارتباطند و بنابراین بر رابطه ی یک به یک میان این دو مقوله صحه میگذارد که نشان داده خواهد شد که الزاما چنین رابطه ای برقرار نمیباشد.
inferential evidentiality معرفتی به نظر رسد؛ ؛ لیکن این دو مقوله هایی متمایزند از آن جهت که وجهیت معرفتی نگرش گوینده را در مورد احتمال صحت گزاره نشان میدهد در حالی که گواه نمایی صرفا منبع اطلاع را مشخص میسازد (همان :٢٣)."