چکیده:
از مهم ترين مسائل موثر بر رفتارها در جوامع انساني مقوله فرهنگ است. در بيشتر كشورهاي در حال توسعه، توسعه فرهنگي يكي از ابعاد اصلي فرايند توسعه محسوب مي شود. بنابراين براي برنامه ريزي، تخصيص منابع و اعتبارات ميان مناطق مختلف، شناسايي جايگاه منطقه در بخش مربوطه و سطح بندي برخورداري از مواهب توسعه ضروري است. هدف از اين پژوهش، تعيين و تحليل سطح توسعه فرهنگي و نابرابري ناحيه اي شهرستان هاي استان كرمانشاه با استفاده از مدل آنتروپي- ويكور است. جامعه آماري پژوهش، ۱۴ شهرستان استان كرمانشاه است. رويكرد حاكم بر اين پژوهش توصيفي- كمي و تحليلي است. در اين پژوهش از ۲۰ شاخص فرهنگي براي سطح بندي و جايگاه هر يك از شهرستان هاي استان كرمانشاه در چهار سطح توسعه يافته (فرا برخوردار)، در حال توسعه (برخوردار)، توسعه نيافته (نيمه برخوردار) و محروم (نابرخوردار) بهره گرفته شده است. يافته هاي پژوهش مبين آن است تنها شهرستان كرمانشاه در سطح توسعه يافته و رتبه اول قرار دارد و شهرستان هاي اسلام آباد غرب و صحنه در سطح در حال توسعه (برخوردار) و رتبه دوم قرار دارند. شهرستان هاي كنگاور، سنقر، هرسين، پاوه، سرپل ذهاب، گيلانغرب، قصر شيرين در سطح توسعه نيافته (نيمه برخوردار) و در رتبه سوم و شهرستان هاي روانسر، دالاهو، ثلاث باباجاني و جوانرود در سطح محروم (فروبرخوردار) و رتبه چهارم قرار دارند. يافته هاي حاصل نشان مي دهد كه نابرابري هاي فضايي فرهنگي، در سطح استان بسيار بالا است و تناسب چنداني با عدالت اجتماعي نداشته و لازم است به توزيع عادلانه منابع وخدمات فرهنگي در سطح توسعه فرهنگي توجه جدي شود.
خلاصه ماشینی:
"برای رسیدن به این مهم و برای دستیابی به توسعۀ متعادل در مناطق مختلف این استان، با شناخت موقعیت و چگونگی توزیع شاخص های انتخابی شهرستانهای استان با بهرهگیری از تکنیک های آنتروپی- ویکور به تجزیه و تحلیل شاخص های مورد نظر در توسعه و سطح بندی هر یک از شهرستانهای استان در چهار سطح توسعه یافته (فرابرخوردار)، در حال توسعه (برخوردار)، توسعه نیافته (نیمه برخوردار) و محروم (نابرخوردار) صورت گرفته است ؛ لذا هدف این پژوهش ، بررسی و تحلیل فضایی امکانات فرهنگی موجود در سطح شهرستانهای استان کرمانشاه است که میتوان به کمبودها و تراکم های بیرویه پی برد؛ همچنین ، میتوان پی برد که هر یک از شهرستانها از نظر برخورداری از امکانات مذکور در چه سطحی قرار دارند؛ بنابراین ، بررسی و نحوة پراکنش شاخص های توسعۀ خدمات فرهنگی در فضاهای مختلف جغرافیایی و تعیین پتانسیل ها و ضعف ها باعث میشود تا عدم تعادل در توزیع امکانات فرهنگی بهتر مشخص شود و برنامه ریزی برای توزیع عادلانۀ آنها و دسترسی تمام افراد جامعه به خدمات مورد نظر به نحو مطلوبی محقق گردد.
نشریۀ مطالعات نواحی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان سال سوم، شمارة ٢، پیاپی ٧، تابستان ١٣٩٥ سنجش نابرابری فضایی شاخص های فرهنگی بین شهرستانی با استفاده از مدل ویکور (مطالعۀ موردی: شهرستانهای کرمانشاه ) * ** محمد ویسیان کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران معصومه حسینی کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری ، سبزوار، ایران طاها ربانی دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران دا شیار جغرافیا و برنا ه درکیزتریعلشیهرمیوحدادنشگاه خوارزمی، تهران، ایران چکیده از مهم ترین مسائل مؤثر بر رفتارها در جوامع انسانی مقولۀ فرهنگ است ."