چکیده:
با پيشرفت فناوري و پيشرفت دانش بشري، بسياري از صنايع كه پس از انقلاب صنعتي شكل يافته بودند در مسير تغيير و تحول واقع شدند. اهميت و ارزشهاي نهفته در صنعت، موضوع ميراث صنعتي را وارد حوزه فرهنگ جهاني نموده و موجب شكلگيري برنامههاي گستردهاي در حفاظت، نگهداري و بهرهبرداري مجدد از مراكز، معادن، مجتمعها، نواحي و مناظر صنعتي در جهان و توجه به ثبت اين آثار در فهرست ميراث جهاني گرديد. با توجه به سابقه طولاني صنعت در ايران، ميزان شناخت جامعه از تاريخ شكلگيري و ارزشهاي هويتي، ملي و بومي مستتر در اين صنايع بسيار محدود و تعريف ميراث صنعتي در كشور، همچنان مهجور مانده است. اين پژوهش با رويكرد كاربردي-كيفي به شيوه توصيفي و ارجاع به مطالعات كتابخانهاي، اسناد و تصاوير به موضوع پرداخته است. با پرسشهايي، به بازشناسي مفاهيم كلي در ميراث و بررسي تاريخ شكلگيري صنايع جديد و چالشهاي آن از دوره قاجار تا پهلوي دوم ميپردازد. جهت تدقيق موضوع، تاريخ شكلگيري راهآهن ايران بررسي و ارزشهاي آن معرفي شده و راهكارهايي جهت حفاظت و توسعه و ترويج ميراث صنعتي در كشور به دست ميدهد.