چکیده:
استفاده از روشهاي مشاهده مشاركتي و مشاهده مستقيم به مطالعه اظهار نظرهاي كاربران در صفحه خصوصي محققان مقاله و 22 صفحه عمومي با موضوعهاي سياسي، فرهنگي، اجتماعي، سرگرمي و ورزشي در فيسبوك پرداختيم. بر اساس نظريه هابرماس و داده هاي تحقيق مفاهيم گفتگوي بي قيد و بند، عقلانيت ارتباطي و انواع كنش گفتارها در فيسبوك مفهوم سازي و عملياتي شدند. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه انواع كنش-گفتارهاي نمايشنامه اي، گفتگو و راهبردي در بين كاربران ايراني در فيسبوك صورت مي گيرد. اما كنش-گفتارهاي نمايشنامه اي(خودافشايي) در صفحه هاي خصوصي بيشتر از صفحه هاي عمومي انجام مي پذيرد. همچنين اكثر كاربران به گفتگوي بي قيد و شرط در فيسبوك معتقدند و عقلانيت ارتباطي لازم براي تعامل و گفتگو را دارند. بنابر اين امكان تشكيل حوزه هاي عمومي در فيسبوك وجود دارد. البته بعضي از كاربران كه بردباري اجتماعي نداشتند در پاسخ به اظهار نظرهايي كه با عقايد آنها مغايرت داشت به جاي بيان استدلال به فحاشي و ناسزاگويي متوسل مي شدند كه نشان مي دهد آنها هنوز به عقلانيت ارتباطي لازم براي تعامل و گفتگو نرسيده اند.
خلاصه ماشینی:
"٢-١ اهداف تحقیق : ١- طراحی و ارائه مدل تحلیلی صوری گرا (مدل ١) بر اساس نظریه هابرماس برای تحلیل اظهارنظر کاربران فیسبوک در نمونه های مورد مطالعه (جدول ٢) ٢- مفهوم سازی و عملیاتی کردن مفاهیم "گفتگوی بدون قید و بند"، "عقلانیت ارتباطی " و "کنش گفتار" در فیسبوک و ارزیابی امکان وجود آنها در فیسبوک ٣- مفهوم سازی و عملیاتی کردن انواع کنش گفتار هنجاری ، نمایشنامه ای ، گفتگو و استراتژیک در فیسبوک و ارزیابی امکان وجود آنها در فیسبوک ٢-٢ پرسش تحقیق : پرسش اصلی تحقیق به شرح زیر است : ١- آیا حوزه عمومی در بین کاربران ایرانی فیسبوک تشکیل می شود؟ برای ارزیابی این پرسش بر اساس مباحث نظری تحقیق آنرا به دو پرسش زیر عملیاتی کرده ایم : ١- آیا امکان گفتگوی بی قید و بند (آزادی گفتمان ) در فیسبوک وجود دارد؟ ٢- آیا کاربران فیسبوک به عقلانیت ارتباطی لازم برای تعامل و گفتگو رسیده اند؟ ٣.
ارزیابی اظهارنظرهای کاربران فیسبوک در صفحه های عمومی کافه کتاب ، کافه جامعه شناسی ، خانه سینما، فروغ فرخزاد، کارتونهای زمان ما، دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، بام تهران ، مهران مدیری و متولدین ٦٠ نشان می دهد که کاربران در ارتباط با پستی که ادمین (مالک صفحه ) بر صفحه قرار داده است اظهار نظرهای خود را نوشته و از توهین و ناسزاگویی پرهیز کرده و هنجارهای تعامل و گفتگو را رعایت کرده اند.
در حالیکه ارزیابی اظهارنظر های کاربران فیسبوک در صفحه های عمومی ظریف ، شیعه مذهب حق ، حامیان حجاب ، و شبهای شیراز نشان می دهد که با وجود اینکه اکثر کاربران هنجارهای تعامل و گفتگو را رعایت می کنند اما بعضی از کاربران به این دلیل که نظرات مخالف نظر خود را بر نمی تابند به جای طرح استدلال به فحاشی و ناسزاگویی پرداخته اند که نشان می دهد هنوز آنها به عقلانیت ارتباطی نرسیده اند."