چکیده:
به دلیل نقش مهم محصولات کشاورزی در تامین امنیت غذایی، تولید مواد اولیه و نهادههای مورد نیاز سایر بخشها، همواره کنترل قیمت این محصولات با ابزارهای مختلف مورد توجه سیاستگذاران بوده و با ابزارهای مختلف سعی در کنترل قیمت محصولات کشاورزی شده است. بخش کشاورزی به عنوان یکی از زیر بخشهای کلان اقتصادی مسلما از متغیرهای کلان اقتصادی تاثیر میپذیرد. هدف از این مطالعه بررسی اثر متغیرهای کلان مانند حجم نقدینگی، نرخ بهره، نرخ ارز واقعی بازار آزاد و قیمت محصولات صنعتی بر قیمت محصولات کشاورزی است. در این راستا، از رویکرد خودتوضیحبرداری ساختاری (SVAR) استفاده شد. برای شناسا نمودن شوکهای ساختاری روش گرافهای غیرچرخشی سودار (DAG) به کار گرفته شد. نتایج نشان داد حجم نقدینگی در کوتاهمدت بر قیمت محصولات کشاورزی اثر گذار است که البته این اثر در بلندمدت کمتر میباشد. همچنین نرخ ارز واقعی بازار آزاد در بلندمدت و قیمت محصولات صنعتی هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت مهمترین عوامل موثر بر قیمت محصولات کشاورزی هستند؛ بنابراین، جهت جلوگیری از تغییرات قیمت محصولات کشاورزی، استفاده از سیاستهای انقباضی پولی، کنترل تغییرات نرخ ارز بازار آزاد و جلوگیری از تشکیل بازار سیاه ارز و کنترل قیمت محصولات صنعتی از طریق کنترل تغییرات نرخ ارز واقعی بازار آزاد و تثبیت نرخ ارز به عنوان مهمترین عوامل موثر بر قیمت محصولات صنعتی توصیه میگردند.
Because the critical role of agriculture in providing food، produce raw materials and inputs required، prices control of these products have been considered by policy makers and with the various tools try to control the price of agricultural. Agricultural sector as one of the sections of the macroeconomic sector affected by macroeconomic variables. The purpose of this study is to investigate the effect of macroeconomic variables such as liquidity، interest rate، real exchange rate of market and industrial price on price of agricultural products. Therefore، Structural Vector Autoregressive Model (SVAR) was used. In order to identify the structural shocks Directed Acyclic Graphs (DAG) was used. The results show that liquidity effects on agricultural price in the short-term، although this effect is less in the long run. In addition، real exchange rate of market in the long run and industrial price in short-term and in long-run are the most important factor that affecting agricultural price. Therefore، in order to avoid the change of agricultural price uses tightening monetary، control the change of markett real exchange rate and prevent the formation of black market of exchange rate and control industrial price by controlling change in the market exchange rate as the most important factors affecting industrial price.
خلاصه ماشینی:
"به دنبال ضعف مدل SVAR، در این مطالعه جهت بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر قیمت محصولات کشاورزی جهت شناسا نمودن مدل از اطلاعات علت و معلولی ذاتی موجود در خود دادهها با استفاده روش گرافهای غیرچرخشی سودار (DAG) ١ قیود لازم برای شناسا کردن ضرایب در الگوی SVAR استخراج گردید.
از این رو، در این مطالعه به منظور بررسی اثرات متغیرهای کلان بر قیمت محصولات کشاورزی، ابتدا فرم استاندارد (حل شده) الگوی VAR (یا الگوی VECM اگر دادهها (١)I باشند) برای به دست آوردن ماتریس همبستگی پسماندها برآورد گردید و سپس ساختار علی هم زمان متغیرها از طریق گراف غیرچرخشی سودار (DAG) تعیین شد.
گراف غیرچرخشی سودار (DAG) با استفاده از ماتریس همبستگی پسماندهای الگوی VECM(شکل الف در سطح ٥ درصد، شکل ب در سطح ١٠ درصد) همانگونه که در شکل ٢ دیده می شود، یک فلش جهت دار از حجم نقدینگی ( lM٢) و قیمت محصولات صنعتی (lip) به سمت قیمت محصولات کشاورزی (lap) و نیز یک خط ارتباطی بدون جهت بین نرخ بهره (lrtb) و نرخ ارز واقعی بازار آزاد (lrexm) وجود دارد.
نتایج تحقیق نشان داد قیمت محصولات کشاورزی مانند قیمت محصولات صنعتی ، چه در کوتاه مدت و چه در بلندمدت تحت تأثیر حجم نقدینگی می باشد؛ لذا می توان نتیجه گرفت تغییرات حجم پول می تواند اثر معنی دار بر قیمت محصولات کشاورزی داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می شود جهت جلوگیری از تغییرات قیمت محصولات کشاورزی، سیاست گذاران کلان کشور، اثر سیاست های پولی بر قیمت محصولات این بخش را مد نظر قرار دهند."