چکیده:
با پيشرفت دانش بشري در زمينه بيوتكنولوژي، توليد مثل، در دو دهه اخير به گونه اي غيرقابل تصور گسترش يافته است. هم زمان با گسترش دانش بشري و دستاوردهاي نوين آن در عرصه علوم تجربي و ژنتيك مسائل پيچيده فقهي و حقوقي كه تا آن زمان مطرح نشده بودند، خودنمايي كردند. تولد انسان به روشني غير از آنچه معمول است از آرزوهايي بوده كه از ديرباز بشر در فكر تحقق و عملي ساختن آن بوده است. پديد هاي
كه در سا لهاي اخير انتشار خبر موفقيت دانشمندان علم ژنتيك در حوزه شبيه سازي دنيا را به شگفتي واداشته است. شبي هسازي يا همسا ن سازي 1 به عنوان پديد هاي نوين در عرصه زيست فناوري به لحاظ ارتباطي كه با مسائل انساني دارد، پرسش هاي گوناگوني را در عرصه هاي مختلف به همراه آورده است و فروع مختلفي را فراروي فقها و حقو قدانان معاصر نهاده است آنچه كه ما در اين نوشتار به آن پرداختيم بررسي شبيه سازي از منظر فقه شيعه و اهل سنت بود كه فقه اهل سنت در پذيرش اين تكنولوژي سخت گير بوده و آن را نامشروع و غير اخلاقي دا نسته تاجايي كه حتي پذيرندگان آن را محارب با الله می دانستند بر خلاف فقه شيعه كه در آن با نرمي بيشتري به اين پديده نگريسته شده و غالب فقها سعي در توجيه و پذيرش آن دارند هرچند كه نبايد وجود مخالفان را نيز ناديده انگاشت. انگيزه محقق از شرح موضوع آن است كه با اتكال بر ايزد منان و با استفاده از فقه پويا، بتوان بستر قانوني شبيه سازي را مهيا نمود.
خلاصه ماشینی:
"»٢ ایشـان در جوابیـه استفتائی که پرسیده شده بود ابتدائا شبیه سازی را بخاطر مفاسدی کـه بـه همـراه دارد همچـون ناهنجاری های جسمی مانند کمبود کلیه ها و نیمی از مغز٣ غیر مجاز می دانند اما بعـدها در پاسـخ به استفتائی مشابه بیان می دارند؛ «این کار ذاتا از نظر شرعی اشکالی ندارد ولی با توجه به مشکلات جنبی که به وجود مـی آورد و جامعه انسانی را مواجه با ناهنجاری هایی می سازد که بر اهل خبره پوشیده نیست ، بخاطر مفاسـد مختلف آن به مخالفت با آن برخواسته اند و در برخی از کشورها مجازات های سـنگینی بـرای آن 4 قائل شده اند.
در همایش دیدگاه های اسلام در پزشکی در پاسخ به یکـی از اسـتفتائات این گونه مطرح می نمایند؛ «رسمی شدن و عادی شدن و فـراهم نمـودن اسـتفاده همگـانی ازآن (شبیه سازی ) که در ردیف فرزند دارشدن از راه ازدواج قرار می گیرد، به نظر ایـن جانـب قطعـا بـا مذاق شرع و فقه اسلامی نمی سـازد و حـرام و معصـیت کبیـره اسـت و دارای مفاسـد حقـوقی ، اجتماعی ، اخلاقی ، تکوینی و غیر آنها و از مفاسد لازمه الاجتنـاب مـی باشـد و بخـاطر حرمـت و مفسده های مترتبه ، دفع ، جلوگیری و منع و تعزیر نمودن عاملین و ساعین در آنها بر همه انسان - ها مخصوصا قدرتمندان قانونی و اجرایی و تبلیغی واجب و فرض عقلی و شرعی مـی باشـد."