چکیده:
یکی از اجزا رکن مادی هر جرمی، موضوع و متعلق جرم است ؛ چیزی که رفتارو عملیات مجرمانه بر روی آن واقع میشود. موضوع جعل و تزویر، وسایل و چیزهایی است که از آنها در روابط و موقعیت های گوناگون حقوقی برای بیان و اعلام اراده استفاده میشود. سندو نوشته ، نمونه شایع وسیله بیان اراده است که در مقررات مربوط به جعل و تزویر به آن تصریح شده است ولی وسیله بیان اراده منحصر به آنها نیست . هر چیزی که برای این منظور قابل استفاده باشدو ارزش و اعتباری همانند سندو نوشته داشته باشد،هر چند سندو نوشته بر آن قابل اطلاق نباشد، موضوع جرم مزبور قرار میگیرد؛ اعم از آنکه در قانون به آن تصریح شده باشد یا نه . تصریح قانون گذار به سند، نوشته ، مهر، تمبر، علامت و منگنه جنبه تمثلی دارد. هر یک از چیزهای یاد شده ،به طور مطلق موضوع جعل و تزویر قرار نمیگیرد؛ بلکه به شرط آنکه همانند یک سند، نوشته و مهر اصیل و واقعی کاربرد داشته باشد، موضوع جرم مزبور واقع میشود. سندو نوشته ، هم از جهت صورت و ظاهر،و هم از جهت محتواو ماهیت باید به مثابه یک سندو نوشته واقعی و اصیل باشد. ساختن نوشته های دروغین که از حیث ظاهرو یا از جهت ماهیت در روابط و موقعیت های حقوقی کاربرد نداردو به آنها ترتیب اثر داده نمیشود، جعل و تزویر نیست .
خلاصه ماشینی:
"این اشیاوپلاک و لوازم شماره گذاری شده اتومبیل ارزش و اعتباری همانند سندو نوشته داردو در صورتی که قانون گذار حکم خاصی برای آنها پیش بینی نکرده باشد، موضوع جعل و تزویر واقع می شود؛ زیرا هر چند که جسم و لاشه ای که علائم و ارقام بر روی آنها حک شده است ، متفاوت است ولی از جهت دلالت 24 و ارزش و اعتبار همانند سایر اسنادو نوشته ها است .
مبحث دوم : شرایط نوشته و سند در قانون ،شرط خاصی برای نوشته ، سندو اشیای مشابه آنها در نظر گرفته نشده است ، ولی با توجه به مبنای قانون گذاری در این باب و عرف و رویه قضایی ،سندو نوشته به صور مطلق موضوع جعل و تزویر قرار نمیگیرد؛بلکه دخل و تصرف در نوشته و سندواشیای مشابه آنها در صورتی جعل و تزویر محسوب می شود که مشتمل بر پاره ای از شرایط باشد.
سوم : انتساب به غیر برای تحقق جعل و تزویر، علاوه بر شرایط یادشده ، مرتکب باید صدور سند رابه دیگری منتسب کرده باشد؛ بنابراین بدیهی است اگر کسی نوشته و سندی را منتسب به خود تنظیم نمایدو طی آن مطلب کذبی را به دیگری نسبت دهد، عمل او جعل و تزویر نیست .
به این ترتیب : ١-اگر سندی منتسب به یک شخص موهوم ساخته شود، جعل نیست ؛ ٢ -وجود این شرط برای سندو نوشته باعث میشود که گزارش (تصدیق نامه ) خلاف واقع ، اسنادیک طرفه (یک جانبه )، استشهادیه کذب و اسناد صوری از شمول جعل و تزویر خارج شود."