چکیده:
مهاجرت بهعنوان یک واقعه مکان محور جمعیتی و متنوع، امری غیرقابلانکار است. بااینحال، بسیاری از پژوهشگران این حوزه بر این باور هستند که مهاجرت نیروی کار مهمترین و چالشبرانگیزترین نوع مهاجرت را شکل میدهد. با ایجاد تحولات جدید در سایه جهانیشدن جای تردیدی وجود ندارد که جهانیشدن به عنوان میراثی از تمدن بشری در دورههای جدید، باعث همپیوندی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در تمام جوامع شده است و اثراتی دوگانه بر مهاجرت نیروی کار داشته است. لذا سؤالی اساسی که مطرح میشود این است که جهانیشدن اقتصاد چه تأثیری بر مهاجرت نیروی کار داشته است؟ در پاسخ به سؤال اصلی فرضیه پژوهش بر این مبنا قرار دارد که تغییر در مناطق مقصد و مبدأ مهاجرت، تغییر در تقاضای نیروی کار و ایجاد گرایشهای متناقض در تقاضای نیروی کار از مهمترین تأثیرات جهانیشدن اقتصاد بر مهاجرت نیروی کار است. پررنگ بودن نقش تحولات اقتصادی در مهاجرت نیروی کار ماهر و غیر ماهر از یک سو و به چالش کشیدن تغییر در مبدأ و مقصد مهاجرت و تغییر در تقاضا برای نیروی کار ماهر و نیمه ماهر از مهمترین مسائلی است که باید در این چارچوب مورد توجه قرار گیرد. با توجه به تمرکز بسیاری از مکاتب و اندیشمندان به این روند، پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به بررسی تأثیر جهانیشدن اقتصاد بر مهاجرت نیروی کار بپردازد.
خلاصه ماشینی:
جدول شماره ١- تغییرات به وجود آمده ناشی از جهانیشدن در ابعاد مختلف میزان حجم تجارت در ١٩٩٠ حدود ٢ برابر اواسط دهه ١٩٨٠ رسیده است میزان رشد امور مالی جریان سرمایه در ٢٠٠١ نسبت به ١٩٧٠ بیش از ٥ برابر شده است میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال ٢٠٠٠ نسبت به ١٩٧٠ صد برابر افزایش یافت میزان سرمایه ورودی به کشورها در کشورهای درحال توسعه ٨٠ برابر و در کشورهای توسعه یافته ١١٥ برابر افزایش داشته است (خور، ١٣٨٣) بعد دوم ، بعد فرهنگی است و از این نظـر بیشـتر نـاظر بـر فشـردگی زمـان و مکـان و پیدایش شرایط جدید برای جامعه جهانی و فرهنگ جهانی میباشـد و نظریـه پـردازان ایـن زمینه معتقدند که رشد فزاینده فناوری و وسایل ارتباطی باعث نزدیکی فرهنگ ها شده است (میرمحمدی، ١٣٨٨: ٦٣-٦٨).
جدول شماره ٣: مربوط به آمار مهاجران در سال ٢٠١٣ نام قاره ها تعداد مهاجران اروپا ٧٢ میلیون نفر آسیا ٧١ میلیون نفر آفریقا ٥٣ میلیون نفر آمریکای لاتین و کارائیپ ٩ میلیون نفر اقیانوسیه ٨ میلیون نفر United Nation, department of economic and social affairs, population division international migration report, 2013 ب ) تغییر هرم جمعیتی در کشورهای توسعه یافته و نیاز به نیروی کار یکی از آثار مهم جهانیشدن به ویژه در کشورهای توسعه یافتـه و مهاجرپـذیر، کـاهش میزان زادوولد است که این کاهش و سالخوردگی جمعیت در سطح بالایی کشورهای توسعه یافته را مجبور ساخته تا از مهاجران بین المللی به عنوان منبـع تـأمین نیـروی کـار و رشـد جمعیت استفاده برند.