چکیده:
هدف از اين پژوهش، بررسي تاثير قيد تكليف بر يادگيري الگو و پارامتر حركت به هنگام يادگيري مشاهده اي مي باشد. بدين منظور، 16 نفر كه همگي راست دست بودند به صورت تصادفي به دو گروه با توپ و بدون توپ تقسيم شدند. هر دو گروه فيلم نمايش نقاط نوراني كل بدن را مشاهده كردند و تنها يكي از گروه ها مي بايست مشابه با الگو، يك توپ را به سمت هدف پرتاب مي كرد (داراي قيد تكليف) و گروه ديگر در مورد وجود هدف خارجي تكليف اطلاعي نداشت (بدون قيد تكليف). گروه ها در مرحله اكتساب 20 كوشش را انجام دادند و يك روز بعد به منظور انجام آزمون يادداري، پنج كوشش را اجرا نمودند. شايان ذكر است كه كينماتيك حركت افراد به منظور مقايسه با كينماتيك الگو ثبت شد و تغييرپذيري در هماهنگي درون عضوي و نيز اختلاف حداكثر سرعت مچ از الگو محاسبه گرديد. نتايج نشان مي دهد كه گروه بدون توپ در هماهنگي حركتي نسبت به گروه با توپ، بيشتر شبيه به الگو عمل كرده است، اما در حداكثر سرعت مچ، رفتار گروه با توپ بيشتر شبيه به الگو مي باشد. اين نتايج هم در اكتساب و هم در يادداري مشاهده مي شود. دليل احتمالي اين نتايج مي تواند صرف نظر كردن گروه با توپ از الگوي حركت به منظور دست يابي به هدف خارجي حركت باشد.
خلاصه ماشینی:
علیرغم شواهد ارائهشدۀ قبلی، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد زمانیکه هدفی در حرکت وجود داشته باشد موجب بهبود شکل هماهنگی حرکت خواهد شد و حرکت فرد به الگو نزدیکتر میشود؛ بهعنوانمثال، در پژوهشی که بر روی عمل چیپ 1 فوتبال 2 انجام گرفت نشان داده شد که وجود یک هدف خارجی در تکلیف برای دستیابی، تأثیر بیشتری نسبت به مشاهدۀ اطلاعات نسبی بدن دارد و باعث میشود که الگوی هماهنگی حرکت افراد مشاهدهکننده، بیشتر شبیه به الگو گردد (15).
بهمنظور بررسی عملکرد گروهها از چندین متغیر کینماتیکی (هماهنگی شانه ـ آرنج، هماهنگی آرنج ـ مچ و اختلاف حداکثر سرعت مچ افراد از الگو) حرکت استفاده شد که در ادامه، نحوۀ محاسبۀ هرکدام و نیز تحلیل آماری آنها ارائه شده است.
جدول 4ـ نتایج آزمون تی مستقل برای هماهنگی آرنج ـ مچ گروهها در مرحلۀ یادداری {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} حداکثر سرعت مچ دست شکل شمارۀ سه، اختلاف حداکثر سرعت مچ دست افراد از الگو را در مراحل مختلف نشان میدهد.
جدول 6ـ نتایج آزمون تی مستقل برای اختلاف حداکثر سرعت مچ افراد از الگو در مرحلۀ یادداری {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مقایسۀ میانگینها نشان میدهد که گروه با توپ در این مرحله نیز بیشتر شبیه به الگو عمل کرده است (میانگین گروه با توپ= 876 میلیمتر بر ثانیه و گروه بدون توپ= 2113 میلیمتر بر ثانیه).
در برخی از پژوهشها نشان داده شده است که وجود یک هدف خارجی برای دسترسی (قید تکلیف) موجب نزدیکشدن الگوی هماهنگی افراد به فرد الگو میشود (15،16).