رفتارشناسی رویکردهای جدید در سیاست خارجی هند مقاله

توسعه سریع کشورهای آسیایی پیامدهای مختلفی در برداشته است. موفقیت در پیشبرد سریع توسعه در میان کشورهای آسیایی باعث شده تا این منطقه اولا به یکی از پویاترین مناطق در اقتصاد جهانی تبدیل شود و ثانیا به عنوان یک کانون نوظهور ثروت و قدرت در جهان تلقی شود. الزام توسعه اقتصادی این کشورها از یک طرف و دگرگونی های گسترده در نظام بین الملل جهت گیری های جدیدی را به سیاست خارجی این کشورها تحمیل کرده است. نگاهی کوتاه به سیاست خارجی هند طی دو دهه اخیر نشان دهنده تغییرات اساسی در جهت گیری سیاست خارجی آن کشور است که شاید بتوان از آن به عنوان چرخش به راست در سیاست خارجی هند نام برد. نگاهی کوتاه به سیاست خارجی هند طی دو دهه اخیر نشان دهنده تغییرات اساسی در جهت گیری سیاست خارجی آن کشور است که شاید بتوان از آن به عنوان چرخش به راست در سیاست خارجی هند نام برد. هند که از بنیان گذاران جنبش عدم تعهد به شمار می رود و چهار دهه پس از استقلال نگاه به چپ بر سیاست خارجی آن مسلط بود اکنون به شریک استراتژیک ایالات متحده در منطقه و جهان تبدیل شده است. جهت گیری نوین در سیاست خارجی هند آثار متعددی در منطقه دارد. این مقاله درصدد بررسی متغیرهای موثر در جهت گیری های نوین سیاست خارجی هند است.

"در این دوره هند تلاش میکرد به عنوان میانجیگر میان قدرت های بزرگ و تقویت نهادهای بین المللی، در جهت منافع هند موضع گیری کند به عبارت دیگر یک رویکرد ایدئولوژیک در سیاست خارجی هند حاکم بود. جهت گیری اصلی این سیاست خارجی امنیت محور و توجه به قدرت نظامی هند است و سعی میکند با قدرت های بزرگ وارد تعامل شود تا حدی که در مدیریت امور جهان نقش بیشتری ایفا کند در چنین شرایطی هند که به یک قدرت هسته ای تبدیل شده است از طریق تلاش برای عضویت در شورای امنیت تبدیل به یک قدرت سیاسی شده و در کنار تأثیر جریان نئولیبرال بر قدرت اقتصادی هند، این کشور را به یک قدرت بزرگ منطقه ای تبدیل کند. جهان بینی نخبگان حاکم بر هند از دهه ٩٠ به بعد که تحت تأثیر رفاه اقتصادی و تولید ثروت بود جهت گیری متفاوتی را برای سیاست خارجی آن کشور رقم زده است . اگرچه خصوصیسازی صنایع دولتی و آزادکردن برخی بخش ها به نفع منافع بخش خصوصی و خارجی، در میان بحث و جدل های سیاسی به کندی پیش رفته است اما این کشور با درک صحیح از شرایط نوین جهانی و عوامل باز دارنده رشد اقتصادی خود در مقایسه با سایر کشورهای آسیایی همچون چین در پی اتخاذ سیاست های نوین و کارآمد در این زمینه برآمد. درمجموع ، ظهور چین قدرتمند نیز یکی از زمینه های مهم تغییرات در سیاست خارجی هند است که نتیجه این تغییر را باید در گسترش و تعمیق روابط هند ـ آمریکا (10) برای مهار قدرت نوظهور چین دید."