چکیده:
ایران میادین مشترک متعددی با کشورهای همسایه دارد. بهرهبرداری یکجانبه در حالی تاکنون سیاست رایج ایران در مدیریت میادین مشترک بوده است که در این مقاله نشان داده میشود تحت شرایطی همکاری در اداره میدان با دولت شریک منافع ملی را بیشتر تأمین میکند. این مطالعه با بررسی ابعاد مختلف فنی-اقتصادی، سیاسی و حقوقی موضوع، مدلی جهت اولویتبندی مبتنی بر هزینه و فایده الگوهای اداره میدان ازنظر تأمین منافع عمومی کشور ارائه داده است. این بررسیها درباره میادین مشترک بین ایران و عراق بهعنوان مطالعه موردی به کار گرفتهشدهاند. در نهایت نتیجه گرفتهشده که لازم است ایران گفتگوها با دولت عراق را برای رسیدن به یک الگوی همکاری آغاز کنرده و این پیشنهاد مطرح شده است که همکاریها از میادین کوچک و دستنخورده آغاز و به میادین بزرگ و درحالتوسعه و استفاده از الگوهای وسیعتر همکاری گسترش یابد.
Iran shares many fields with neighbors. Solo exploitation has been Iran’s prevalent policy in the governance of its joint fields whereas it is adduced that in some cases national interests will be best met through the cooperated governance of joint fields. This article studies various techno-economic، political and juridical aspects of the issue. It، then، postulates a cost-benefit model in providing general national interests to prioritize field’s governance patterns. This method has been applied to Iraqi-Iranian joint fields as a case study. It is concluded that Iran should commence negotiation with Iraq looking for a cooperation pattern. It has been recommended that cooperation should begin from small green fields then be expanded to giant brown ones under extended cooperation patterns.
خلاصه ماشینی:
بهره برداری یـک جانبـه در حـالی تـاکنون سیاست رایج ایران در مدیریت میادین مشترک بوده است که در این مقالـه نشـان داده مـیشـود تحـت شرایطی همکاری در اداره میدان با دولت شریک منافع ملی را بیشتر تأمین می کند.
این مطالعه با بررسی ابعاد مختلف فنی-اقتصادی، سیاسی و حقوقی موضوع ، مدلی جهت اولویت بندی مبتنی بر هزینه و فایده الگوهای اداره میدان از نظر تأمین منافع عمومی کشور ارائه داده است .
در شرایطی که روابط پرتنش باشد هم شروع مذاکره سخت تر هم امکان به بن بست رسیدن مذاکرات بیشتر است و هم امکان اثرگذاری تنش های جدید بر انصراف هرکدام از شرکا از مذاکرات زیاد است ١ در مقابل در صورت نزدیکی روابط ، نظام سیاسی دو کشور حساسیت کمتری نسبت به مذاکرات و انجام توافق وجود خواهد داشت و به این ترتیب شرایط برای افزایش سطح همکاری دو کشور در توسعه میدان آسان تر است .
یکپارچه سازی کامل : هماهنگی بین کشورهای شریک برای سپردن توسعه و بهره برداری مخزن به یک پیمانکار سه نوع متفاوت از این روش تفکیک شده اند که هرکدام مزایا و مشکلات ویژه خود را دارند که بسته به شرایط شرکا باید یکی از آن ها را اجرا کرد.
٥- نتیجه در این مطالعه پس از بررسی فواید و هزینه های الگوهای همکاری ازنظر دو بعد فنی - اقتصادی و سیاسی و امکان پذیری پیگیری برخی گزینه ها ازنظر حقوقی ، مدلی برای تصمیم گیری درباره اداره میادین مشترک ارائه شد.