چکیده:
هم زمان با وقوع تحولات ساختاری در زمینه گردشگری در سطح کشور و به ویژه رواج گردشگری در نواحی روستایی پیرامون شهرهای بزرگ، احداث خانه های دوم یا خانه های تعطیلات با هدف گذران اوقات فراغت در روستاهای ییلاقی مشهد آغاز شده است. این ناحیه با برخورداری از موقعیت ممتاز طبیعی و بوم شناختی و با توجه به نزدیکی به شهر مشهد پذیرای بسیاری از گردشگران خانه های دوم در محیط های روستایی است. یافته های تحقیق نشان می دهد که شکل گیری خانه های دوم در دهه های اخیر با پیامدهای کالبدی گوناگون مانند تغییر کاربری باغات و مزارع، تجاوز به حریم رودخانه ها، و تغییر چشم انداز روستایی همراه بوده، به گونه ای که 5/ 86 درصد از خانه های دوم در حاشیه بافت کالبدی یا به صورت محله ای جدید در کنار روستای موجود احداث شده و در 42 درصد موارد، به تغییر کاربری باغات و مزارع انجامیده است. برای خروج از این وضعیت، راهکارهایی از قبیل مطالعات کاربری زمین، رعایت حریم رودخانه ها، و طراحی نظام مدیریت یکپارچه گردشگری ارائه شده است.
The construction of second homes in rural resorts of Mashhad county to spend the leisure times has started simultaneously with the structural transformation in tourism in the country and particularly in rural surroundings of the metropolises. This area، due to natural and ecological endowments and nearness to Mashhad has succeeded to accept many second home tourists in rural environments. The findings of the study indicate that the formation of second homes in recent decade has several physical consequences such as farm and orchard land use changes، intrusion into river limits، and changing the rural perspectives، such that 86.5 percent of second homes are located in the margins of the village physical area or in a new locality near the existing villages، and in 42 percent of cases it changed the land use. In order to resolve this problem several propositions are suggested such as land use studies، observing river limits، and designing an integrated management system for tourism.
خلاصه ماشینی:
"در ارتباط با توزیع فضـایی خانـه هـای دوطبقـه در سطح دهستان های مورد مطالعه ، به دلیل محدودیت های محیطی و نیز گرایش به ساخت و سـازهای عمـودی در روسـتاهای دهسـتان جـاغرق ، حـدود ۸۲ درصـد از مالکـان خانه های دوم در این دهستان دارای ساختمان های دوطبقه اند؛ و در مقابـل ، در دهسـتان شاندیز، تنها ۲۰ درصد از خانه های دوم دوطبقه است ، در حالی که که بیشـترین تعـداد خانه های سه طبقه و بیشتر نیز در همین دهستان مشاهده شده است جدول ۴- تعداد طبقات خانه های دوم در روستاهای مورد مطالعه دهستان تعداد خانه های دوم یک طبقه دوطبقه سه طبقه ابده تعداد ۶۶۰ ۱۴۰ ۴۹۵ ۲۵ ر درصد ۱۰۰ ۲۱/۲ ۷۵ ۳/۸ شاندیز تعداد ۴۷۰ ۳۹۶ ۱۱۴ ۶۰ درصد ۱۰۰ ۶۹/۵ ۲۰ ۱۰/۵ جاغق تعداد ۳۰۵ ۵۵ ۲۵۰ ۰ ر درصد ۱۰۰ ۱۸ ۸۲ ۰/۰ طرقبه تعداد ۹۹۰ ۴۷۸ ۴۹۸ ۱۴ درصد ۱۰۰ ۴۸/۳ ۵۰/۳ ۱/۴ جمع تعداد ۲۵۲۵ ۱۰۶۹ ۱۳۵۷ ۹۹ درصد ۱۰۰ ۴۲/۳ ۵۳/۷ ۳/۹ مأخذ: یافته های مطالعات میدانی از سوی دیگر، بررسی های میدانی نشان می دهد که وسعت قطعات ۴۰/۲ درصـد از خانه های دوم کمتـر از ۲۵۰ مترمربـع ، ۲۳/۴ درصـد بـین ۲۵۰ تـا ۵۰۰ مترمربـع ، ۱۷/۲ درصد بین ۵۰۱ تا ۱۰۰۰ مترمربع ، و ۱۹/۲ درصـد نیـز بـیش از ۱۰۰۰ مترمربـع اسـت ."