رفتارشناسی خواص مکتب خلفا در مواجهه با حق خلافت اهل بیت علیهم السلام در سده های نخستین اسلامی مقاله

درباره رویدادهای تاریخ صدر اسلام پس از رحلت پیامبر(ص) بسیار گفته و نوشته شده است. نوشتار حاضر کوشیده است رفتار خواص جبهه مقابل امیرالمومنین علی(ع) را در مواجهه با حق خلافت اهل بیت: در قالب محورهای زیر بررسی کند: توجیه و تاویل ادله قرآنی، جعل سبب نزول آیات، تحریف معنای آیات، توجیه و تاویل ادله حدیثی، تحریف لفظی و معنوی حدیث، توجیه خلافت با اجماع و شورا، جعل فضائل برای خلفا، و فرقه سازی. مقاله با این جمع بندی به پایان رسیده است که اختلاف شیعه و سنی در موضوع خلافت، تا حد زیادی اثرپذیرفته از فعالیت های منفی خواص مخالف خلافت امیرالمومنین علی(ع) پدید آمده است.

"٨ از گفتـاری کـه بـین حباب ابن منذر و ابوبکر و دیگر خواص سرشناس در سقیفه صورت گرفتـه ، ایـن واقعیـت آشکار میشود که در نگرش خواص ، امیال شخصی و گرایش های حزبی به جای اطاعـت از دستورات پیامبر و شایسته سالاری، ملاک انتخاب خلیفه قـرار گرفتـه و شـرایط روحـی خواص ، مهیای غصب مقام جانشینی پیامبر بوده است و دور از انتظار نیست که تحت / تأثیر این عملکرد نامناسب خواص و پیروی عموم مردم از تصمیم آن ها، به جـای خلیفـه برحق ، شخص دیگری این مقام را تصاحب کند. برخی از خواص اهل سنت نقل کرده اند که بین علی و برخی از صحابه (خالد بـن ولید) اختلاف وجود داشت و جریان غدیر برای رفع این مسأله بوده است ؛ این سخن هـم صحیح نیست زیرا در این صورت میبایست پیامبر بسیاری از اختلافـات بـین دیگـر افراد را در چنین فضایی مطرح میکرد؛ یعنی هر روز با ایجاد جـوی خـاص ، در جمعیتـی فراوان و مکانی سوزان و در اوج گرمای روز، آن هم در حین سفر، دستور به ایجاد مکـان مرتفع دهد و... بر خلاف ادعای برخـی فرقـه هـا کـه قائلنـد پیامبر کمترین سخنی درباره جانشینی خود نگفته است ، لازم است که بزرگـان اهـل سنت به این پرسش پاسخ دهند که آیا زعامت مسلمانان نسبت به مکروهات و مستحبات (که در گفتار پیامبر آمده است ) درجه کمتری از اهمیت دارد؟!٧١ ادعای عدم تعیین جانشین از جانب پیامبر و مشروع جلوه دادن روش هایی همچون اجماع و شـورا در تشـخیص فرد شایسته خلافت ، ادعایی بیش نیست که خلفای اهل سنت و خواص مدافع آن ها، صرفا برای توجیه خلافت خود و گمراه ساختن مردم برای اعراض از جانشـینی ائمـه آن را مطرح کرده اند."