چکیده:
در پی اثبات مشکلات ناشی از بهرهگیری بیرویه از طبیعت و تخریبهای وارد شده به محیطزیست، نظریه توسعه پایدار، به عنوان موضوع روز دهه آخر قرن بیستم، از سوی سازمان ملل، مطرح و به عنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح بین المللی، منطقهای و محلی، تعیین شد که با اهدافی در جهت حفظ منابع طبیعی، احترام به محیطزیست، تامین توان نسلهای آینده در برآوردن نیازهایشان، بهبود و ارتقای سطح زندگی برای همه و حفظ و اداره بهتر اکوسیستمها شکل گرفته و در بیشتر علوم کاربردی از جمله معماری، ریشه دوانده است. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات کتابخانهای، برداشتهای میدانی و دادههای آماری به روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است. بررسی میزان ساعات آفتابی، میزان بارش سالیانه و مسیر وزش بادها در شهر ایلام، نشان داد که برای بهره گیری از آفتاب زمستان، بیشترین استفاده از آن در جهت جنوبی بنا صورت پذیرد؛ از طرفی با ایجاد سایهبان و ایوان کوچک و کاشت درختان برگریز، میتوان تابش آفتاب در فصل تابستان را به بنا کاهش داد. با ایجاد سکو در زیر بنا، شکستگی در فرم و پیش آمدگی در بام، از برخورد باران با جداره بنا جلوگیری کرد و برای محافظت از بادهای مزاحم، موانعی را در سایت، ایجاد کرد و از قرار دادن بازشوها در مقابل این بادها، حتیالمقدور خودداری کرد. ایجاد فضای هشتی مانند در ورودی ساختمان برای جلوگیری از ورود باد مزاحم به داخل بنا، هدایت نسیم خنک (از جانب شمال غربی میوزد) به داخل ساختمان و استفاد، بهینه از آن در فصل تابستان، ایجاد فرمهای منحنیدار و شکسته در دیوارهای مقابل باد مزاحم، ایجاد ایوان و سایهبان برای جلوگیری ازتابش خورشید به بنا در فصل تابستان و مانعی برای برخورد کج بارانها با دیوارههای بنا و همچنین شکلگیری فرم ساختمان به گونه ای که بتواند در تابستان ایجاد سایه نماید، از جمله پیشنهاداتی است که در راستای طراحی معماری پایدار در شهر ایلام، مطرح گردیده است.