چکیده:
هدف این پژوهش مقایسه تاثیر بازیهای رایانهای استراتژیک و بازیهای رایانهای تفننی بر
پرورش خلاقیت دانش آموزان پایه اول متوسطه شهر تهران بوده است. روش محققان در
این پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه بود که یک گروه از
بازیهای رایانهای استراتژیک و گروه دیگر از بازیهای رایانهای تفننی استفاده کرده اند.
جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر پایه اول متوسطه شهر تهران در
3141 بوده است. از این جامعه، یک مدرسه با روش نمونه گیری - سال تحصیلی 49
خوشهای چند مرحله ای انتخاب شد و از آن مدرسه نیز دو کلاس پایه اول متوسطه
انتخاب شد که به طور تصادفی یک کلاس گروه کنترل و دیگری گروه آزمایش را تشکیل
دادند. در اجرای پژوهش ابتدا آزمون خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. سپس هر دو
گروه به مدت یک ترم تحصیلی در معرض بازیهای رایانهای )یک گروه بازیهای رایانهای
استراتژیک و گروه دیگر بازیهای رایانهای تفننی( قرار گرفت. در پایان ترم پسآزمون
خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. درنهایت نمرات حاصل از آزمون با روش آماری
تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای این پژوهش، اثربخشی
استفاده از بازیهای رایانهای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانهای تفننی را در خلاقیت و
سه ابعاد آن )سیالی، انعطاف پذیری و بسط( نشان داد ولی در بعد ابتکار، تفاوتی معنادار
میان دو گروه مشاهده نشد. نتیجه این پژوهش دال بر مفید بودن بازیهای رایانهای
استراتژیک نسبت به بازیهای رایانهای تفننی در رشد تفکر خلاقانه دانش آموزان بود؛
از اینرو توصیه میشود که مسئولان، مدیران، معلمان و والدین انجام دادن بازیهای
رایانهای استراتژیک را برای دانش آموزان توصیه کنند
خلاصه ماشینی:
"یافته های این پژوهش ، اثربخشی استفاده از بازیهای رایانه ای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانه ای تفننی را در خلاقیت و سه ابعاد آن (سیالی، انعطاف پذیری و بسط ) نشان داد ولی در بعد ابتکار، تفاوتی معنادار میان دو گروه مشاهده نشد.
پژوهشگران با انجام دادن مطالعات وسیع ، تاکنون پژوهشی که دربارة تأثیر انواع گوناگون بازیهای رایانه ای بر تفکر خلاق ، انجام شده باشد پیدا نکرده اند، لذا با توجه به اینکه خلاقیت به منزلۀ استعدادی قابل پرورش تلقی میشود و همچنین استفاده از بازیهای رایانه ای برای دانش آموزان اجتناب ناپذیر است ، پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخ به این سئوال است که آیا بازیهای رایانه ای استراتژیک و بازیهای رایانه ای تفننی تأثیری یکسان بر خلاقیت و ابعاد آن دارند؟ بنابراین فرضیه های کلی و فرعی این پژوهش عبارت اند از: فرضیه اصلی بین تأثیر بازیهای رایانه ای استراتژیک و بازیهای رایانه ای تفننی بر تفکر خلاق دانش آموزان تفاوت معنادار وجود دارد.
روش اجرا چنین بود که بعد از هماهنگیهای لازم با مدرسه انتخاب شده و توجیه مدیر مدرسه و معلم ورزش در به کارگیری طرح پژوهشی، ابتدا محققان از دو کلاس پایه اول متوسطه ، پیش آزمون خلاقیت به عمل آوردند و بعد از پیش آزمون ، متغیر مستقل (بازیهای رایانه ای تفننی و بازیهای رایانه ای استراتژیک ) به مدت یک ترم تحصیلی(سه ماه ) روی گروههای آزمایش اعمال گردید (از دانش آموزان هر دو گروه درخواست شد که حداقل باید هفته ای چهار ساعت به بازی رایانه ای بپردازند که در اختیارشان گذاشته شده است )."
(
, 
, 
)
