چکیده:
افزایش کیفیت محیط شهری گامی بلند به سوی ارتقای رضایت شهروندان است. یکی از ابعاد شایان توجه در افزایش کیفیت محیطی ارتقای آسایش بصری است. آسایش بصری بازتابی از کیفیت زندگی، آرامش و رفاه شهروندی است؛ بنابراین، هدف این تحقیق سنجش عملکرد مؤلفههای آسایش بصری در ارتقای کیفیت محیط شهری کلانشهر مشهد است که در این زمینه 14 مؤلفة کیفیت محیطی و 4 مؤلفة آسایش بصری، ارتباط این دو دسته متغیرها و وضعیت آنها در سطح مناطق سیزدهگانة مشهد ارزیابی شده است. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است. جامعة آماری شامل تمام شهروندان مناطق 13 گانة مشهد میشود که با استفاده از فرمول کوکران 383 پرسشنامه به نسبت جمعیت مناطق توزیع شده است. پرسشنامۀ محققساخته و شامل 40 پرسش کیفیت محیط شهری و 40 پرسش آسایش بصری است. بهمنظور تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و برای رتبهبندی مناطق از تکنیک رتبهبندی وایکور استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر وجود تفاوت معنیدار بین مؤلفههای آسایش بصری و کیفیت محیط شهری در سطح مناطق سیزدهگانه است. علاوهبراین، نتایج رتبهبندی مناطق نشان میدهد اغلب مناطقی که سطح آسایش بصری پایین دارند (مناطق 13، 4، 5)، کیفیت محیطی کمتر و درنتیجه رفاه شهری کمتری دارند. همچنین مناطق 1 و 9 و 8 با همپوشانی بسیار بالا در بهترین وضعیت از منظر کیفیت محیط شهری و آسایش بصری قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
آسایش بصری بازتابی از کیفیت زندگی، آرامش و رفاه شهروندی است ؛ بنابراین ، هدف این تحقیق سنجش عملکرد مؤلفه های آسایش بصری در ارتقای کیفیت محیط شهری کلان شهر مشهد است که در این زمینه ١٤ مؤلفۀ کیفیت محیطی و ٤ مؤلفۀ آسایش بصری، ارتباط این دو دسته متغیرها و وضعیت آن ها در سطح مناطق سیزده گانۀ مشهد ارزیابی شده است .
نتایج تحقیق بیانگر وجود تفاوت معنیدار بین مؤلفه های آسایش بصری و کیفیت محیط شهری در سطح مناطق سیزده گانه است .
به کارگیری معیارهای بسیار برای دستیابی به جامع ترین تصویر از کیفیت محیط شهری بسیار ضروری است ؛ بنابراین ، با استناد به سایر تحقیقات در زمینۀ کیفیت محیطی بر سه محور فضایی- کالبدی ، محتوایی و کارکردی تأکید می شود که زیرمعیارها و شاخص های هریک از این ابعاد در مدل مفهومی مشخص شده در شکل ١ مشاهده میشود.
به منظور تحلیل رابطۀ مؤلفه های آسایش بصری و کیفیت محیط شهری از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی استفاده شده است و برای تحلیل فرضیۀ مربوط به وجود تفاوت معنیدار بین مؤلفه های آسایش بصری و کیفیت محیطی در مناطق سیزده گانه با توجه به نرمال نبودن داده ها از آزمون کروسکال والیس استفاده شده است .
موقعیت مناطق سیزده گانۀ مشهد و مرز محلات منبع : نگارندگان (١٣٩٤) بحث و یافته ها براساس نتایج پژوهش حاضر، نبود اغتشاش های بصری با عوامل کیفیت محیطی ممکن است همبستگی مستقیم یا معکوس را نشان دهد و این مسئله روزانه پیرامون محیط شهری و زندگی اجتماعی به وضوح مشاهده میشود.