چکیده:
مسئله توجیه گزاره های اخلاقی یکی از مهم ترین مسائل معرفت شناختی در قلمرو فلسفه اخلاق به شمار می رود. نظریات گوناگونی دربارة نحوة توجیه احکام اخلاقی در مقام اثبات ارائه شده است. شهرت گرایی دیدگاهی در فلسفه اخلاق است که عمدتا فلاسفه مسلمان آن را مطرح ساخته اند. در این پژوهش تلاش شده دیدگاه مزبور دربارة توجیه گزاره های اخلاقی تحلیل و بررسی شود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شهرت بما هو شهرت توان توجیه گزاره های اخلاقی را ندارد و تنها به اعتبار منشا واقعی اش می تواند توجیه کنندة گزاره های اخلاقی باشد
خلاصه ماشینی:
پرسش اصلی این نوشتار آن است که آیا مشهور بودن گزاره‌های اخلاقی می‌تواند توجیهی کافی برای اعتبار گزاره‌های اخلاقی باشد؟ به عبارت دیگر، آیا از طریق شهرت گزاره‌های اخلاقی می‌توان اثبات کرد که گزاره‌های اخلاقی معتبرند؟ بدیهی است برای پاسخ به این پرسش‌ها نخست لازم است مراد از توجیه در اخلاق روشن شود؛ سپس نظریة شهرت‌گرایی مورد بررسی قرار گیرد و سرانجام با توجه به این مقدمات، به پرسش اصلی پاسخ داده شود.
آیا توجه به نتیجة فعل اخلاقی، تعیین‌کننده خوبی و بدی افعال است یا شرایط پیرامونی خود عمل تعیین‌کننده است و یا چیز دیگر؟ آیا برای تشخیص وظیفة اخلاقی باید به اصول خاصی رجوع کرد یا خیر؟ هر مکتب اخلاقی واقع‌گرا گزاره‌های اخلاقی را به گونه‌ای خاص توجیه می‌کند و بیان می‌کند که چه چیز موجب خوبی و بدی کارها می‌شود؛ اما در این میان پرسش روش‌شناختی پیچیده‌تری وجود دارد: چگونه ادعای مکاتب اخلاقی مبنی بر اینکه فلان توصیف از توجیه اخلاقی درست است، خود می‌تواند موجه باشد؟ پرسش دوم توجیه اخلاق، دربارة توجیه اخلاق به عنوان یک کل است.
با توجه به تفکیک مقام ثبوت و اثبات و ارتباط توجیه اخلاقی با مقام اثبات، در اینجا شهرت‌گرایی از این جهت بررسی خواهد شد که آیا شهرت می‌تواند توجیه‌کننده گزاره‌های اخلاقی باشد و در کشف گزاره‌های اخلاقی به کار آید؟ دربارة توجیه اخلاقی، دیدگاه‌هایی مطرح شده که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
در این‌گونه نظریات شهرت به‌منزلة معیار اثباتی می‌تواند راه کشف ظنی واقعیت اخلاقی باشد؛ بدین‌معنا که از اینکه فعلی به خوبی یا بدی در میان مردم مشهور شده، به صورت ظنی و نه یقینی نتیجه گرفته می‌شود که آن فعل در واقع نیز چنین است (خوب یا بد است).
(
, 
, 
)
