چکیده:
زمینه و هدف: امروزه طلاق و تعارض زوجی مخرب، عوامل خطر اصلی برای بسیاری از اشکال ناکارآمدی و آسیب شناسی روانی در خانواده ها هستند و ناکارآمدی زناشویی هم به یک مساله مهم(در خانواده و جامعه) تبدیل شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی برنامه توانمند سازی زناشویی، بر کاهش مشکلات زناشویی و تکانش گری ناکارآمد زوجین در معرض جدایی و طلاق بود.
روش: پژوهش حاضر یک پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. برای این منظور، از میان زوجین دارای مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان خرم آباد، تعداد 26 زوج به گونه تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل واگذار و مورد بررسی قرار گرفتند. قبل از اجرای برنامه توانمندسازی زناشویی، پرسشنامه های وضعیت زناشویی گلومبوک- راست و تکانش گری ناکارآمد دیکمن به عنوان پیش آزمون در مورد همه زوجین اجرا گردید. سپس زوجین گروه آزمایش به مدت شش جلسه در برنامه توانمندسازی زناشویی شرکت کردند، اما زوجین گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. بعد از اتمام برنامه مداخله، مجددا زوجین دو گروه توسط پرسشنامه های مذکور مورد پس آزمون قرار گرفتند. داده های حاصل با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج نشان دادند که پس از کنترل اثر پیش آزمون، تاثیر برنامه توانمندسازی زناشویی بر نمرات پس آزمون دو گروه در هر کدام از متغیرهای مورد بررسی معنی دار بوده و دو گروه در پس آزمون با هم تفاوت معناداری داشتند. براساس این نتایج، برنامه توانمندسازی زناشویی در زوجین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل مشکلات زناشویی و تکانش گری ناکارآمد آن ها را کاهش داده است.
نتیجه گیری: زوجین دارای ناکارآمدی زناشویی در معرض خطر بالای طلاق و جدایی و بسیاری از پیامدهای مخرب خانوادگی و اجتماعی هستند. برنامه توانمندسازی زناشویی می تواند با کاهش مشکلات زناشویی و نیز کاهش تکانش گری ناکارآمد زوجین در جلوگیری از این پیامدهای مخرب موثر باشد.
خلاصه ماشینی:
"com/science/article/pii/S0140197110001223 3 آموزش صمیمیت بررسی تکالیف جلسه قبل ، تعریف صمیمیت و ابعاد آن ، آموزش چگونگی برقراری صمیمیت و تکنیک هایی جهت افزایش صمیمیت جنسی، جسمی، عاطفی، عقلانی، ارتباطی و سایر انواع صمیمیت در زوجین ، بازخورد از زمینه اجرای راه حل ها، ارائه تکالیف 4 آموزش بهبود روابط جنسی بررسی تکالیف جلسه قبل ، افزایش آگاهی جنسی زوجین ، بیان اهمیت روابط جنسی، بیان چرخه رابطه جنسی، بررسی عوامل بازدارنده مسائل جنسی، شناسایی و اصلاح اسطوره ها و باورهای جنسی نادرست ، ارائه تکالیف 5 آموزش حل تعارض و حل مسأله بررسی تکالیف جلسه قبل ، تعریف مفهوم تعارض زناشویی و طبیعی بودن وجود تعارض بین زوجین ، استخراج شیوه های متداول برخورد با تعارض در بین شرکت کنندگان ، بحث و نتیجه گیری در زمینه شیوه های متداول برخورد با تعارض در گروه و فرآیندهای حل تعارض ، آموزش قواعد و شیوه های صحیح حل تعارض و تمرین شیوه صحیح حل تعارض ، تاثیر نگرش نسبت به خود و چگونگی حل مسأله و شناسایی فرایند حل مسأله ، مراحل فرایند حل مسأله و عوامل بازدارنده حل مسأله ، دریافت بازخورد و واکنش از شرکت کنندگان ، ارائه تکالیف 6 مدیریت منزل بررسی تکالیف جلسه قبل ، آموزش نحوه ارتباط صحیح با فرزندان ، آموزش چگونگی برخورد با نقش های جنسیتی، نحوه برخورد با مسائل و مشکلات مالی، آموزش چگونگی برخورد با خانواده های اصلی، اجرای پس آزمون ، جمع بندی و اختتام پکیج اصلی این برنامه از برنامه آماده سازی و توانم ند سازی(السون و السون ، ١٩٩٩، نسخه ٢٠٠٠) گرفته شده است و بقیه تکنیک ها از سایر برنامه های توانمندسازی اخذ شده اند(اولیاء، فاتحیزاده و بهرامی، ١٣٨٥، ص ١٢٦)."