چکیده:
از میان شاخه های گوناگون هنرهای اسلامی، معماری اسلامی و مخصوصا تزیینات وابسته به آن، دارای جایگاه شاخصی می باشد. آثار برجای مانده از هنرهای تزیینی در ابنیه اسلامی، مخصوصا در اماکن مذهبی نظیر مساجد و بقاع متبرکه، واجد روحیات منحصر به فرد و ژرفای تجسمی هستند. شهر قم به دلیل وجود بارگاه مقدسه حضرت معصومه (س) و خیل کثیری از بقاع امامزادگان، به گنجینه ای پربار از آثار تزیینی معماری اسلامی بدل گردیده است. اما از میان مشاهد و بقاع متعدد این شهر، بقعه امامزاده اسماعیل (ع) معروف به (سید سربخش)، که بنای آن از سده چهاردهم/هشتم (دوره ایلخانی) برجای مانده است؛ مزین به آرایه های تزیینی زیبا و ارزشمندی می باشد. نوشتار حاضر به بررسی و معرفی انواع نقش مایه های تزیینی موجود در این بنا می پردازد. در این راستا، نقش های تزیینی نهفته در تزیینات معماری این بقعه، به انواع نقوش منحنی اسلیمی، هندسی و خط نگاره آراسته است.
اهداف اصلی تحقیق:
الف) شناخت عناصر و آرایه های تزیینی در بنای امامزاده اسماعیل (ع).
ب) بررسی و دسته بندی انواع نقش مایه های موجود بنا.
سوالات:
الف) نقوش تزیینی بقعه مذکور دارای چه خصوصیاتی هستند؟
ب) عمده نقوش گچبری در این بنا شامل چه نقشمایه هایی است؟
روش تحقیق: شیوه تحقیق در این مقاله به روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده؛ و ابزار و شیوه های گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است.