چکیده:
این نوشتار با توجه به آیه 60 سوره مومن که در آن توصیه به دعا و وعده قطعی استجابت داده شده، با تحلیل دقیق دعا و با عنایت به آیات قرآنی و سنت معصومین، به یک چالش روی میآورد و آن این است که چرا بسیاری از دعاها مستجاب نمیشود؟ مفسران گفتهاند: شرط استجابت دعا وجود مصلحت و پاکی روح است. اگر دعایی مستجاب نمیشود به خاطر فقدان یکی از دو شرط یا هر دوی آنهاست. با توجه به اطلاق آیه مورد بحث، نگارنده پاسخ مفسران را کافی ندانسته و خود به پاسخی دقیق تر دست یافته است.
خلاصه ماشینی:
(بقره (2)، آیه 202) چنانکه میبینیم این دعا برای تعالی روح و افزایش معنویت و وصول به مقام قرب حق نیست، دعا برای به دست آوردن آسایش و متاع دنیا و یا آسایش و متاع دنیا و آخرت است لذا در این آیات برخلاف دعاهای معنوی که به دنبال آن گونه دعاها خداوند وعده اجابت داده است، در اینجا از اجابت دعای دعاکنندگان خبری نیست، بلکه در پاسخ به هر دو دسته یعنی هم کسانی که فقط دلبسته متاع دنیا هستند و برای دستیابی به آن دعا میکنند و هم آنهایی که به متاع دنیا و آخرت چشم دوختهاند و برای رسیدن به خواسته خود که تهی از ارزشهای معنوی است به دعا متوسل میشوند، خداوند متعال آنان را متوجه این حقیقت میسازد که رسیدن به چنین خواستههایی از راه عمل بر طبق یک سنت عام الهی در نظام این جهان میسر میشود به این معنی که دست یابی به متاع دنیا یا متاع دنیا و آخرت در گرو تلاش و کوشش پیگیر خود آنها است و نیل به چنان اهدافی بر اساس اراده و اختیاری که به بشر تفویض فرموده است باید از مجرای آن سنت عام تحقق یابد.
Key words: pattern, miracle, morality, likeness, example Position of reason in theology from the viewpoint of the muslem theologians Ali Allah Badashti<FootNote No="14" Text=" Qom University, Qom, Iran.