چکیده:
این مقاله پژوهشی است ، در ادبیات داستانی دفاع مقدس ، با موضوع بررسی مولفه های پایداری در رمان زمین سوخته اثر احمد محمود. این مولفه ها عبارتند از: تشویق و تحریض و برانگیختن جامعه به دفاع ، مقاومت ، صبوری، و مبارزه ی همه سویه و تمام - عیار با تجاوز و تجاوزگر، ستایش مجاهدان و حامیان پشت جبهه ، دعوت به وحدت و یک پارچگی و پرهیز از تفرقه و گسستگی، ستایش و تکریم شهیدان و جانبازان ، بهره گیری از نمادهای دینی، آیات و روایات ، تحقیر اشرافیت و بیتفاوتی و دنیازدگی، بهره گیری از اسطوره ها، الگوهای تاریخ اسلام ، به کارگیری اساطیر و چهره های حماسی شاهنامه و ایران باستان ، پیوند دین و مردم و باورهای مذهبی، امام خمینی و نقش ولایت و رهبری، امید به آینده و پیروزی، توصیف فضای معنوی جبهه ها، توصیف بیداد دشمن ، وطن و وطن دوستی، ستایش آزادی و آزادگی. هدف کلی از این تحقیق و بررسی، معرفی و برجسته کردن هر چه بیشتر ادبیات داستانی دفاع مقدس است ، با اتکاء به اولین رمان جنگ تحمیلی، پس از بیست و هشت سال از اتمام جنگ و حجم گسترده ی آثارداستانی منتشر شده درباره ی جنگ تحمیلی، بررسی مولفه های پایداری ادبیات دفاع مقدس میتواند ملاکی باشد برای سنجش و ارزش گذاری این داستان ها.
خلاصه ماشینی:
"این مؤلفه ها عبارتند از: تشویق و تحریض و برانگیختن جامعه به دفاع ، مقاومت ، صبوری، و مبارزه ی همه سویه و تمام - عیار با تجاوز و تجاوزگر، ستایش مجاهدان و حامیان پشت جبهه ، دعوت به وحدت و یک پارچگی و پرهیز از تفرقه و گسستگی، ستایش و تکریم شهیدان و جانبازان ، بهره گیری از نمادهای دینی، آیات و روایات ، تحقیر اشرافیت و بیتفاوتی و دنیازدگی، بهره گیری از اسطوره ها، الگوهای تاریخ اسلام ، به کارگیری اساطیر و چهره های حماسی شاهنامه و ایران باستان ، پیوند دین و مردم و باورهای مذهبی، امام خمینی و نقش ولایت و رهبری، امید به آینده و پیروزی، توصیف فضای معنوی جبهه ها، توصیف بیداد دشمن ، وطن و وطن دوستی، ستایش آزادی و آزادگی.
همانطور که ملاحظه میشود از همان ابتدای داستان مرز میان مهاجم و مدافع کاملا مشخص شده است و ازاولین خبر بمباران هوایی، تا آخر رمان یعنی بمباران محله ی ننه باران (در یک سحرگاه )، نویسنده میکوشد با بیان جزئیات این حملات و توصیفات دقیق از توصیف مجروحان و شهدا، آمار دادن از تعداد شهدا و ویرانیها، و صحنه ایی از بمباران ها و حملات و جنایت - های ارتش عراق را خوبی شرح میدهد.
٣-١٠- پیوند دین ، مردم و ایران اگرچه در نگاه اول شاید زمین سوخته را رمانی بدانیم که به ویرانگریها و پیامدهای منفی جنگ توجه بیشتری نشان داده است ، اما باید گفت بازتاب باورهای مذهبی، در کنار سایر مؤلفه های پایداری در این اثر نشانی از نوعی فرهنگ معنوی و جهان بینی مذهبی حاکم بر جامعه ایرانی را هم نشان میدهد."