چکیده:
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تاسیس جمهوری های تازه استقلال یافته، وضعیت جدیدی را در مرزهای شمالی جمهوری اسلامی ایران بوجود آورده است. مقاله حاضر به بررسی موضوع همگرایی منطقه ای در منطقه قفقاز جنوبی بر اساس نظرات همگرایی می پردازد. در حقیقت، هدف این پژوهش تحلیل امکان همگرایی جمهوری های آذربایجان با جمهوری های ارمنستان و گرجستان با استفاده از تئوری همگرایی کانتوری و اشپیگل و نیز تاثیر این همگرایی بر منافع جمهوری اسلامی ایران می باشد. در خاتمه نگارنده می کوشد تا به بررسی موانع توسعه روابط ایران با کشورهای قفقاز جنوبی بپردازد.
The fall of the U.S.S.R. and the establishment of the Commonwealth of Independent States (C.I.S)، created a new situation in the northern borders of the Islamic Republic of Iran. This article intends to study the regional integration in the South Caucasia، based on integrative approaches. The objective of this paper is in fact to analyze the possibility of integration of the Azerbaijan republics with those of Armenia and Georgia، drawing on Cantori and Spiegel theories of integration، and the effect of this integration on the interests of the Islamic Republic of Iran. At the end، the author aims to examine the obstacles in the development of relation between the Islamic Republic of Iran and the South Caucasian states.
خلاصه ماشینی:
"همگرایی، قفقاز جنوبی، آذربایجان ، بحران قره بـاغ ، سیاسـت خارجی واژگان کلیدی: * استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم ، گروه علوم سیاسی، قم ، ایران مقدمه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کشورهای جدیدی پا به عرصه نظـام بـین الملـل گذاشتند که سه کشور جمهوری آذربایجان ، ارمنسـتان و گرجسـتان در منطقـه قفقـاز از جمله این کشورها مـی باشـند.
ترکیه : نفوذ ترکیه در قفقاز جنوبی شاید به نزدیکی و روند همگرائی بین جمهـوری آذربایجان و گرجستان کمک کرده باشد ولی در مقابل باعث واگرایـی بـین ارمنسـتان و جمهوری آذربایجان شـده و همچنـین باعـث تقابـل و یـارگیری کشـورهای منطقـه بـا قدرتهای خارج از منطقه قفقاز جنوبی شده است .
عواملی از قبیل مرزهای مشترک با ارمنستان و آذربایجان ، سـاحل دریـای مازنـدران ، اقلیت آذری، قرابت جغرافیایی با جنگ قره باغ و بحرانهای گرجستان ، باعث مـی شـود تا ملاحظات امنیتی ایران در مقایسه با دیگر کشـورها – بـه اسـتثنای روسـیه بیشـتر بـا کشورهای قفقاز جنوبی گره خورد.
همگرایی در بین کشورهای قفقاز جنوبی برای ایران یک فرصت است یا تهدید ؟ ((قفقاز صلح جو و با ثبات می تواند ارتبـاط دهنـده ((شـمال و جنـوب )) و ((شـرق و غرب )) شده و پلی باشد برای گسترش ارتباطات همسـایگان منطقـه بـا یکـدیگر و محلـی باشد برای گفتگوی تمدن ها و فرهنگها و این از طریق ایجاد فضای دوستی و همکاری بـین کشورهای منطقه و همسایگان و تلاش برای یافتن ساز و کار موثر و مطمئن بـرای گسـترش امنیت و ثبات در منطقه ممکن می باشد."