چکیده:
پس از تأسیس دارالفنون و سفرهای ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به اروپا، فرهنگ غربی در ایران نفوذ و گسترش زیادی یافت. یکی از تأثیرات فرهنگ غربی در حوزه موسیقی بویژه موسیقی نظامی بود. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانهای در پی پاسخ به این پرسش است که تأثیرپذیری موسیقیدانان ایرانی و موسیقی نظامی (نقاره خانه) از شیوههای علمی و عملیِ منسجمِ موسیقی نظامی غرب تا چه میزان و چگونه بود؟ یافتهها حاکی از آن است که موسیقی نظامی غرب از اواسط عصر ناصری وارد ایران شد و تا پایان عصر قاجار، گسترش زیادی یافت و رقیبی جدی برای موسیقی نظامی شد؛ هر چند تلاشهای برخی از موسیقیدانان و اعضای انجمنهای ادبی، برای همسان سازی این دو سبک موسیقی بی نتیجه نبود و نوآوریهایی در عرصه موسیقی نظامی پدیدار شد، اما بسیاری از سبکهای کهن موسیقی فراموش شد و الگوهای غربی در موسیقی مورد استقبال فراوان قرار گرفت. غرب گرایی شدید دربار قاجار و موسیقیدانان ایرانی، از عوامل اصلی این تأثیرپذیری بود.
خلاصه ماشینی:
تأثیر غرب بر موسیقی نظامی ایران (از اواسط عصر ناصری تا پایان حکومت قاجار) مصطفی لعل شاطری ١، هادی وکیلی 2 (دریافت مقاله : ٩٥/١٠/٠٦ ـ پذیرش نهایی: ٩٥/١١/٠٥) چکیده پس از تأسیس دارالفنون و سفرهای ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به اروپا، فرهنگ غربی در ایران نفوذ و گسترش زیادی یافت .
یافته ها حاکی از آن است که موسیقی نظامی غرب از اواسط عصر ناصری وارد ایران شد و تا پایان عصر قاجار، گسترش زیادی یافت و رقیبی جدی برای موسیقی نظامی شد؛ هر چند تلاش های برخی از موسیقیدانان و اعضای انجمن های ادبی، برای همسان سازی این دو سبک موسیقی بی نتیجه نبود و نوآوریهایی در عرصه موسیقی نظامی پدیدار شد، اما بسیاری از سبک های کهن موسیقی فراموش شد و الگوهای غربی در موسیقی مورد استقبال فراوان قرار گرفت .
بر این اساس ، در این مقاله ، ابتدا پیشینه تاریخی موسیقی نظامی ایران ، آغاز فعالیت نوبتیان و نخستین زمینه های نفوذ غرب بررسی شده و سپس مدرسان اروپایی بویژه لومر فرانسوی در عصر ناصری و تأثیرات هنری او و نیز فرایند تثبیت فرهنگ غربی در حوزه موسیقی نظامی ایران تا پایان حکومت قاجار با تأکید بر فعالیت های مین باشیان ، مورد مطالعه قرار گرفته است .
گویا از این دوره بود که کلمه موزیک به دسته های موسیقی نظامی در ایران اطلاق شد و موزیک ، جایگزین نقاره خانه شد.