چکیده:
از سال ها پیش از وقوع جنگ جهانی دوم، بخش اعظم صنایع ایران آلمانی بود و پس از جنگ، محاصره دریایی آلمان، پیامدهای ناگواری بر صنایع و روند صنعتی سازی ایران نهاد و آثار آن، در اشکال گوناگون در عرصه اقتصاد ایران نمایان شد. در مقاله حاضر، تاثیر جنگ جهانی دوم بر صنعت و اقتصاد ایران، با تکیه بر اسناد و منابع و مآخذ گوناگون بررسی می شود.
Years before the outbreak of the Second World War، a major part of Iran industry had been developed by Germans. After the war the sea siege on Germany had adverse impacts on industries and the trend of industrialization in Iran، which began to manifest in different forms in the Iranian economy. The present article، supported by a variety of documents and references، examines the impact of the WWII on the industry and economy of Iran.
خلاصه ماشینی:
com مقدمه آلمان پس از جنگ جهاني اول، درصدد بهبود وضعيت اقتصادي کشور برآمد، اما از نظر مـواد اوليه در شرايط نامناسبي قرار داشت و براي رفع نياز با کشورهاي ديگر از جمله ، ايـران قراردادهـايي منعقد کرد.
نکته اي که ضمن مقاله اي در روزنامـۀ اطلاعـات بر آن تأکيد شده است : «توليد پشم ، ابريشم ، چغندر قند و کنف از جمله محصولاتي هستند که خوراک صنايع جديد کشور را فراهم ميآوردند، به استثناي چغندر قند که مورد نياز کارخانـه - هاي قند سازي کشور ميباشد، ساير محصولات فلاحتي مزبور را هر اندازه بيشـتر بشـود توليـد کرد عامل توسعۀ تجارت خارجي کشور و سبب افزايش صادرات خواهد بود...
به بعد در دست نيست ، افزون بر اينکه ، ايـن دوره کوتاه بود و عمر آن با آغاز جنگ جهاني دوم و قطع ارتباط ايران با آلمان، مهم ترين کشور صادر کنندٔە ماشين آلات صنعتي، به سر رسيد.
اين مسأله ، بدين سبب که در اين زمان آلمان بزرگترين طرف تجاري ايران بود، لطمات سنگيني بر پيکرٔە اقتصادي ايران وارد آورد: هنوز صنايع و کارخانه هاي ايران به لـوازم يـدکي و ماشين آلات آلمان براي تعمير و تجهيز نياز داشتند.
٦. اين کارخانه ، خريداري شده از کشور دانمارک، قرار بود از طريق شوروي وارد خاک ايران شود، اما به سبب جنگ به ايران نرسيد (ادارٔە آرشيو و اسناد وزارت امور خارجه ، سند شماره٠٠٢(١-٥٦)٥٤-٥٢-١٣١٩ش ).
موکول شد؛ در حالي که به سبب محاصرٔە دريايي انگلستان ، مقرر شده بود ماشين آلات مذکور از طريق روسيه وارد ايران شود، اما حملۀ آلمان به اتحاد شوروي مانع شد و سرانجام در سال ١٣٢٣ش .