چکیده:
توسعهی جوامع تنها در گرو رشد اقتصادی یا برنامههایی که معطوف به آن هستند نمیباشد، بلکه جهت رسیدن به توسعه، تغییر در باور، رفتار و نگرشها در اولویت اول قرار دارند. از آنجا که کتابهای درسی ابزاری مناسب برای ارائه ی تغییر در باور، رفتار و نگرشها هستند مطالعه حاضر میکوشد تا به تحلیل محتوای کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دورهی ابتدایی سال تحصیلی 1395-1394 بر اساس مؤلفههای مذکور بپردازد. دادههای تحقیق نشان داد که کتابهای مورد بررسی از میان مؤلفههای تحول در باور، رفتار و نگرشها بیشترین توجه به «در جمع زیستن یا جامعهپذیری»، «علم باوری»، «انضباط اجتماعی» و «تعلق خاطر به کشور» داشته است. در حالی که مؤلفههای «ایمان به کار و وجدان کاری»، «اعتماد اجتماعی»، «وقتشناسی» و «رعایت حقوق دیگران» کمتر از حد انتظار مورد توجه واقع شدهاند.
خلاصه ماشینی:
تحلیل محتوای کتابهای مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفههای تغییر در باور، رفتار و نگرشهای نقطه شروع توسعه دکتر محمدباقر بهشتی 1 ، کریم محمودی 2 و فاطمه حسینپور 3 تاریخ وصول: 11/4/95 تاریخ پذیرش: 13/12/95 چکیده: توسعهی جوامع تنها در گرو رشد اقتصادی یا برنامههایی که معطوف به آن هستند نمیباشد، بلکه جهت رسیدن به توسعه، تغییر در باور، رفتار و نگرشها در اولویت اول قرار دارند.
از اینرو، مطالعهی حاضر در صدد است تا کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دورهی ابتدایی (پایهی سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدایی) بر اساس مؤلفههای تحول در باور، رفتار و نگرشها، که نقطهی شروع توسعه در یک جامعه هستند، مورد بررسی قرار دهد و به این سؤال جواب دهد که کتابهای مذکور به چه میزان به مؤلفههای تحول در باور، رفتار و نگرشها توجه کردهاند؟ ضرورت انجام پژوهش در ایران نزدیک به هفت دهه است که برنامههای توسعه بهطور سیستماتیک و با هزینههای بالا اجرا میشود اما علیرغم تمامی تلاشهای صورت گرفته نتوانسته است به اهداف توسعهی همهجانبه دست یابد و هنوز در زمرهی کشورهای در حال توسعه قرار دارد.
روششناسی پژوهش از آنجا که بررسی میزان توجه کتابهای درسی به مؤلفههای تحول در باورها و رفتارها، که نقطهی شروع توسعه در یک جامعه هستند، یک نوع تحلیل کمی، عینی و نظامند را طلب میکند و همچنین با توجه به ابزار مورد نیاز جهت رسیدن به اهداف تحقیق، از روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا استفاده شده است.
بحث و نتیجهگیری این پژوهش کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دورهی ابتدایی را تحلیل محتوا کرد تا میزان توجه آنها به مؤلفهها و شاخصهای تحول در باورها و رفتارهایی که نقطهی شروع توسعه در یک جامعه هستند مورد بررسی قرار دهد.