چکیده:
این مقاله حاصل پژوهشی است که به بررسی رابطه میان «جنسیت کارگردان» و «نوع شخصیت پردازی زن نقش اول» در فیلم های سینمایی پرداخته است. به این منظور، شش فیلم سینمایی که در دوره اصلاحات با موضوعات مرتبط با زنان توسط کارگردانان صاحب سبک سینمای ایران (سه کارگردان مرد و سه کارگردان زن) ساخته شده؛ انتخاب و با روش «نشانه شناسی» تحلیل شده اند. این فیلم ها شامل واکنش پنجم، گیلانه، زندان زنان، مهمان مامان، کاغذ بی خط و سگ کشی هستند که با توجه به معیارهای استخراج شده از نظریات توانمندسازی زنان – منابع، عاملیت و دستاوردها- شخصیت زن نقش اول آن ها در قالب شخصیت پردازی منطقی و غیرمنطقی از زنان تحلیل شده است.
یافته های این پژوهش حاکی از آن است که زنان نقش اول در فیلم های بررسی شده با معیارهای توانمندسازی عمدتا توانمندی بالایی نداشته اند و اغلب به صورت قربانی و شکست خورده به نمایش گذاشته شده اند و تفاوت چندانی بین کارگردان های زن و مرد در نوع شخصیت پردازی زن نقش اول فیلم ها وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
"یافته های این پژوهش حاکی از آن است که زنان نقش اول در فیلم های بررسی شده با معیارهای توانمندسازی عمدتا توانمندی بالایی نداشته اند و اغلب به صورت قربانی و شکست خورده به نمایش گذاشته شدهاند و تفاوت چندانی بین کارگردانهای زن و مرد در نوع شخصیت پردازی زن نقش اول فیلم ها وجود ندارد.
در هر فیلم با استفاده از تحلیل همنشینی تلاش شده است وجود یا عدم وجود عوامل و معیارهای توانمندسازی شامل کنترل بر زندگی و قدرت تصمیم گیری، داشتن حق انتخاب، تأثیرگذار بودن، خودیاری و سازماندهی خود، عزت نفس داشتن ، احساس استقلال و اعتماد به نفس ، عاملیت ، مشارکت و همکاریهای شبکه ای داشتن ، حق حاکمیت ، اطمینان از دستیابی به فرصت های شغلی و منابع و خدمات ، قدرت کسب درآمد، نقش اقتصادی بیرون از خانواده و سوادآموزی، حقوق مالکیت ، تقویت رأی زنان و مؤثر بودن آنها در تغییر معنادار تعیین شود.
معیارها متغیرها نتیجه آموزش اشتغال قوی متوسط کنترل بر زندگی قدرت تصمیم گیری داشتن حق انتخاب تأثیرگذار بودن خودیاری و سازماندهی خود احساس استقلال اعتماد به نفس دربرگیرنده عنصر عاملیت مشارکت و همکاریهای شبکه ای داشتن حق حاکمیت دستیابی به فرصت شغلی دستابی به منابع و خدمات قدرت کسب درآمد نقش اقتصادی بیرون از خانواده سوادآموزی حقوق مالکیت تقویت رأی و عقیده مؤثر بودن در تغییر معنادار ضعیف ضعیف ضعیف ضعیف ضعیف ضعیف ضعیف متوسط قوی ضعیف متوسط ضعیف متوسط دارد قوی ضعیف ضعیف ضعیف ابتدایی: در بعضی از شرایط حتی از این دستاورد هم محروم بود."