چکیده:
اخلاق‌ورزی در ایران معاصر مشکلاتی دارد که بی‌توجهی به آنها مانع از رشد و شکوفایی این عرصه میشود. امروزه شاهد رستاخیزی در عرصۀ اخلاق هستیم و به نظر می‌رسد که این رشتۀ علمی متقاضیان جدّی دارد. با این همه، تا نگرش رایج و مسلط بر این عرصه اصلاح نشود، نمی‌توان انتظار چندانی داشت که این عرصه رونق گیرد. نویسنده، با این امید که این عرصه گسترش مناسب و مقبولیت عمومی پیدا کند، کوشیده است تا برخی مشکلات اندیشگی و نگرشی را در این عرصه بازشناسی و بازگو کند. برخی از معضلات اصلی این عرصه عبارت‌اند از انکار اصالت اخلاق و بی‌موضوع ساختن آن، تحویل بردن اخلاق به فقه یا عرفان، نگرش قدّیسانه به اخلاق‌ورزان، ورود نامتخصصان به این عرصه و رواج فرهنگ نوشتن در جزایر پراکنده.
خلاصه ماشینی:
به استناد تجارب علمی و مواجهـه های شخصـی خـودم در عرصـۀ اخلاق ورزی، می توانم ادعا کنم که این عرصه عمدتا با چالش هـایی چـون انکـار اصـالت و اعتبار اخلاق ؛ تحویل بردن اخـلاق بـه فقـه و عرفان ؛انتظـار قدیسـانه از اخـلاق ورزان ؛ ورود نامتخصصان ؛ شکاکیت اخلاقی و نوشتن در جزایر پراکنده ، مواجه است .
برای مثال ، اگر کسی از شأن اخلاقی حیوانات دفـاع کنـد و بـرای آنهـا حظی از حقوق اخلاقی قائل شود، هر جا لازم شد و در عرصۀ کشـاکش بشـری، بـه او گفتـه میشود: «تو که مدافع حقوق حیوانات هستی، چرا حقـوق انسـانی را نادیـده میگیـری؟» در صورتی که این استدلال معیوب است و در جای خود به تفصیل بدان خـواهم پرداخـت ، امـا خلاصۀ آن این است که ما در قبـال حیوانـاتی کـه بـه مـا هـیچ آسـیبی نرسـانده اند، تکـالیف مشخصی داریم ، برایمثال ، حق نداریم قناری یا بلبل را به صرف زیبـایی یـا خوش خـوانی در قفس نگهداریم ، اما در قبال انسان مسئله فرق میکند و اگر انسانی خطا کرد، حق داریـم ، بنـا به رویۀ عادلانه ای، او را محدود و در بند کنیم .
1. error theory البته ، خوب است که متخصصان خود به گفته ها یا نوشته هایشان التزام عملی داشـته باشـند، اما گره زدن نظر و عمل و تفاوت قائـل شـدن بـین اخـلاق و دیگـر عرصـه ها در ایـن زمینـه ، در درازمدت عملا اخلاق ورزی را دشوارتر میکند؛ زیرا از سویی کسانی که تنهـا تمایـل نظـری بـه بحث در این عرصه را دارند و مستعد این کار هم هستند با دیدن فضای حـاکم و تلقـی رایـج در این زمینه ، چه بسا از ورود به آن خودداری کنند.
(
, 
, 
)
