چکیده:
مهدی اخوان ثالث در ادبیات معاصر فارسی و عبدالوهاب البیاتی در ادب معاصر عربی ازجمله شاعرانی هستند که حضور مولفه های رمانتیسم در عنوان و متن شعرشان چشمگیر است. این جستار بر عنوان شناسی تطبیقی شعر در دو حوزه زبانی-ادبی فارسی و عربی و تبیین پیوند عنوان (به مثابه عنصر شاخص پیرامتنی) با عناصر درون متنی و برون متنی موثر بر انتخاب عنوان سروده ها متمرکز است و مولفه های رمانتیسم در نام سروده های نخستین مجموعه شعری این دو شاعر (زمستان و المجد للاطفال و الزیتون) را، پس از ورودشان به جهان سیاست و متاثرشدن زندگی شان از آن، بررسی می کند و میزان بازتاب این مولفه ها را مقایسه و تحلیل می کند تا مشخص شود کدام مولفه یا مولفه ها در نام سروده های هریک برجسته تر است و علت برجستگی چیست. مطالعه عنوان های شعری دو مجموعه نشان می دهد که برخی مولفه های رمانتیسم، ازجمله «بازگشت به کودکی»، «گریز و سفر»، «اندوه و تنهایی» و «گذشته گرایی رمانتیک»، در عنوان های شعری هر دو شاعر به طور آشکار بازتاب یافته است، امری که با توجه به جایگاه ویژه عنوان در شکل گیری هویت کلی متن، از جایگاه خاص رمانتیسم در دیدگاه دو شاعر حکایت دارد. برخی مولفه ها (ازجمله ملی گرایی رمانتیک) در عنوان شعرهای البیاتی بازتاب یافته است، اما با اینکه متن بسیاری از سروده های اخوان با ملی گرایی در پیوندی استوار است، در عنوان شعرهای او از آن نشانی نیست.
The poetry of Mahdi Akhavan Sales in contemporary Persian poetry and Al-Bayati in contemporary Arabic poetry comprises many Romantic elements. This article is mainly a comparative analysis ofthe titles of the two collections: Akhavan's Zemestan and Albayati's Al-Majd lil-Atfal wal-Zeitoon.The researchers attempt through a content analytic method to show and compare the presence of Romantic elements in these poetical titles. The results show that some Romantic elements such as return to childhood، escape and travelling، sadness and loneliness and Romantic archaism are obviously reflected in the titles of the two collections of Akhavan and Al-Bayati. The title has an important role in forming the general identity of the text، and this fact indicates the special position of Romanticism in the two poets’ perspective. Some Romantic elements، such as nationality، are reflected in Al-Bayati's poetic title، but this feature is not seen in Akhavan's poetic title، though the case is different in the text of his poems
خلاصه ماشینی:
"ذکر این نکتة مهم نیز ضروری است که در مقالة حاضر، رابطة تأثیرـتأثری آثار تحت مطالعه شرط تحقیق دانسته نشده ، بلکه کوشش شده است "زمینة " مقایسه و آنچه از مشابهت ها و تفاوت های سنجیده شده دریافت می شود، از نوعی انسجام موضوعی روش شناختی برخوردار باشد، عنوان شناسی تطبیقی شعر در دو حوزة زبانی ـ ادبی فارسی و عربی با تکیه بر مؤلفه های رمانتیسم ؛ یعنی در تعیین زمینة سنجش به رویکرد رمانتیک آنها که خود به تعبیر فریدریش شلگل : «یکی از عناصر هر نوع شعر محسوب می شود» (فورست ، ۱۳۸۰: ۱۹)، نیز توجه شده است ، رویکردی که در شعر هر شاعری کم یا زیاد مایه هایی از آن هست : هر شاعری ، حتی آنکه اجتماعی و متعهد و اهل واقعیات روزگار خویش خوانده می شود، معمولا و عادتا مایه هایی کم یا بیش از رمانتیسم را در خود دارد، و چرا چنین نباشد؟ چون شعر است و عالم تخیل ، سر به درون فروبردن ، در فراسوهای ذهن و ضمیر و واقعیات گونه گون و متعارف زندگی سیرکردن ، عصیان و سرکشی ورزیدن درقبال نظم و نظام موجود، خواه و ناخواه و خودآگاه و ناخودآگاه درپی ناکجاآبادی گشتن ..."