چکیده:
عدم توجه به ویژگیهای خاص مکانی و فرهنگی و ارزشهای بومی و محلی در فرآیندهای توسعه شهری منجر به یکنواختی سیما و ظاهر شهرها شده است و محلات شهری بهعنوان مکان تبلور فرهنگ جایگاه و هویت خود را ازدستداده و همچنین جذابیتهای ناشی از تمایزات مکانی و فرهنگی در این راستا کمرنگ شده است. در این راستا لزوم بازنگری در اقدامات مربوط به بازآفرینی در بافتهای تاریخی بهمنظور استفاده از امکانات و پتانسیلها و ارتقاء حس تعلق و درنتیجه هویتمندی محلات احساس میگردد. نقش محلات تاریخی در شهرهای گذشته بهعنوان مکان تبلور فرهنگ جاری در فضا بسیار پررنگ و حائز اهمیت است.
این پژوهش بهعنوان یکی از نخستین پژوهشها در حوزه بازآفرینی فرهنگی در راستای ارتقاء هویت محلهای، به دنبال تحلیل عوامل موثر بر ارتقاء هویت محلهای بر مبنای شاخصهای بازآفرینی فرهنگی است. همچنین، مبتنی بر روش مورد پژوهی، محدوده محله سنگ شیر همدان به دلیل دارا بودن هویت تاریخی غنی که امروزه در حال از دست دادن هویت محلهای خود است، بهعنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب گردیده است تا درک واقعبینانهای از عوامل موثر بر ارتقاء بازآفرینی فرهنگی فراهم آید. بر اساس بازدید میدانی، گفتگوهای اولیه و مدل مفهومی پرسشنامههای هدفمندی تهیه گردیده است. جهت یافتن روابط متغیرها، برای تجزیهوتحلیل اطلاعات پرسشنامهها، از تکنیک آماری SPSS استفادهشده است.
این پژوهش سعی دارد با مطالعه و شناخت جنبههای مثبت و موفق در حوزه بازآفرینی فرهنگی، راهکارهای این رویکرد را شناسایی کرده و کیفیتهای محیطی و جنبههای فرهنگی –اجتماعی محلات شهری را در راستای ارتقاء هویت محلهای بررسی نماید. در پایان با تاکید بر این معیارها، محله سنگ شهر همدان که محلهای تاریخی و واجد هویت غنی میباشد، بررسی و تحلیلشده است. نتایج تحلیل نشان میدهد با توجه به چهار معیار اصلی بازآفرینی فرهنگی و شش معیار اصلی هویت محلهای و ارتباط قوی بین این معیارها با یکدیگر میتواند به ارتقاء هویت محلهای محلات تاریخی کمک نموده و از این طریق حس تعلق شهروندان را موجب گردد.
Population increase in large cities and uncontrolled urban development without proper planning، Causing a lot trips particularly in private vehicles. Moving is the main factor in maintaining the dynamism of urban life and all economic activities، social، cultural in the cities. In addition، transport and its associated infrastructure also directly and indirectly affect the physical development of cities. In case of organizing network access as critical lifelines of the city، urban fabric will able to continue its life And provides a chance to grow and further develop. Undoubtedly inefficient communication network is one of the most important problems of urban growth. Narrow streets، the interwoven، non-geometric and inconsistent with the access requirements، in addition to make difficult the movement and access to context for residents، providing services and urban Facilities is also facing difficulties. Sanandaj is located، as an administrative center in Kurdistan province and the metropolitan area، and the communication axis north-south road (No. 10) and the axis connecting the East-West .and it has Socio-economic and political role in the province's dominant pole ، Also، because of the particular structure of supply of services and facilities referred not only rural areas، but residents of other cities and even towns and villages outside the province as well. In this paper، descriptive - analytic method that aims to create a feasibility study for the city of Sanandaj subway lines and suburban done It has been tried to use geographic information system (GIS) and utilizes the IHWP models and measures with regard to communication، social - economic، environmental and physical-spatial optimal routes for transportation (subway) emplacement. The results indicate that the proposed routes for the Metro North axis - Nanaleh -airport South and East - West Abidar- Naysr the priority medium-term (up to 15 years) is embedded.
خلاصه ماشینی:
بازآفريني فرهنگي اجتماعي فضاهاي شهري با هدف ارتقاء هويت محله اي (مطالعه موردي: محله سنگ شير همدان ) زهرا نادريان * تاريخ دريافت مقاله : ٩٥/٩/١٢ تاريخ پذيرش مقاله : ٩٥/١١/٢٢ چکيده عدم توجه به ويژگي هاي خاص مکاني و فرهنگي و ارزش هاي بومي و محلي در فرآيندهاي توسعه شهري منجر به يکنـواختي سـيما و ظاهر شهرها شده است و محلات شهري به عنوان مکان تبلور فرهنگ جايگاه و هويت خود را ازدست داده و همچنين جذابيت هاي ناشي از تمايزات مکاني و فرهنگي در اين راستا کم رنگ شده است .
جدول ٣- شاخص هاي هويت محله اي (به تصویر صفحه رجوع شود)بازآفريني فرهنگي اجتماعي فضاهاي شهري با هدف ارتقاء هويت محله اي (مطالعه موردي: محله سنگ شير همدان ) ابعاد هويت محله اي شاخص افزايش شناخت متقابل ساکنان از يکديگر تعاملات اجتماعي برقراري ارتباط ساکنين محله با فضاهاي فرهنگي ، مذهبي ، تفريحي موجود در بافت وجود اتصالات قوي درون محله (وحيدا، نگيني ، ٥٠:١٣٩١، قاسمي ، ١٣٨٣، بهزاد فر، ١٣٨٦، دوران ، ١٣٨٢، رفيع زاده ، ١٣٨٠، پاکزاد، ١٣٨٤، هودسني ،١٣٤٤، معمار، ١٣٨٧) روش پژوهش بر اساس نگاه جامع به ادبيات موضوع و تجارب جهاني مدل مفهومي زير را مي توان در تحليل بازآفريني فرهنگي و ارتقاء هويت محله اي ارائه داد.
بازآفريني فرهنگي اجتماعي فضاهاي شهري با هدف ارتقاء هويت محله اي (مطالعه موردي: محله سنگ شير همدان ) جدول ٤- ميانگين رتبه شاخص هاي موردبررسي (به تصویر صفحه رجوع شود) نتيجه گيري مجموع بررسي ها در اين پژوهش حکايت از تلفيق عوامل بازآفريني فرهنگي در اثرگذاري بر هويت محلـه اي محـلات تـاريخي اسـت .