چکیده:
کتاب کافی، به دلیل اعتبار و وثاقت مؤلف، و قدمت کتاب و نزدیکی به زمان حضور ائمه(ع)، از زمان تألیف، مورد توجه علما و محدثان امامی قرار گرفت و در طول تاریخ حدیث شیعه بر روایات آن شروح متعددی نگاشته شد، اما در این بین، به شروح خودِ کلینی بر برخی روایات کتابش کمتر توجه شده است. کلینی علاوه بر طبقهبندی بدیع احادیث، به شرح و تبیین برخی از احادیث پرداخت وتلاش نمود تا مشکلات اخبار را حل کند. بهره گیری از آیات قرآن کریم، علم کلام و تاریخ، لغت و شعر عربی و توضیحات دیگر روات از اصحاب ائمّه(ع) درباره متن، از جمله روشهای معمول کلینی در شرح احادیث است. اجتهاد وی در فهم متون احادیث، غالبا به منظور شرح کلمات غامض، رفع توهّم تعارض و نیز توجیه مخالفت متن با اجماع عالمان امامی صورت پذیرفته است.
Al-Kafi because of its authenticity, the reliability of the author, antiquity of the
book and closeness to the Imams times has been considered by Imami traditionists
and other scholars who have written many explanation books. While, scholars have
paid attention to the Kulayni clarification on the narrations on his book rarely. In
addition to classification of narrations he tried to explain and clarify difficult hadiths.
Kulayni has used different methods for clarifications of narrations including: taking
advantage of the Qur’an, theology, history, philology, Arabic poetry and other
transmitter explanations regarding the concept of the hadith. All these methods was
applied by Kulayni in order to clarification of the complex word, elimination of
the confliction and justification of the opposition of the text with consensus of the
Imami scientist.
خلاصه ماشینی:
روش فقه الحدیثی کلینی در شرح احادیث کافی دکتر مهدی ایزدی چکیده كتاب كافي، به دليل اعتبار و وثاقت مؤلف، و قدمت كتاب و نزديكي به زمان حضور ائمه(ع)، از زمان تألیف، مورد توجه علما و محدثان امامی قرار گرفت و در طول تاریخ حدیث شیعه بر روایات آن شروح متعددی نگاشته شد، اما در این بین، به شروح خودِ کلینی بر برخی روایات کتابش کمتر توجه شده است.
نکته شایان توجه در این کتاب، یکی اِسناد کامل روایات به گویندگان نخستین آنها (کلینی، 1429ق، ج1، ص88)، و دیگری که این مقاله در پی پرداختن به آن است اشتمال آن بر توضیح معانی لغات مشکل و شرح و تفسیر پارهای از مباحث مطرح در آن و استفاده از سخنان راویان فقیه و بزرگی همچون زراره، معاویه بن عمار، محمد بن ابی عمیر، یونس بن عبد الرحمن و...
2 نقل توضیح اصحاب ائمه(ع) کلینی در مواردی به نقل توضیحات راویان در ذیل احادیث پرداخته است مثلاً آنگاهکه روایت امام صادق (ع) مبنی بر وجوب زکات در موارد نهگانه را برمیشمرد و اینکه امام بعد از ذکر موارد نهگانه زکات، فرمودند خداوند بقیه موارد را عفو نموده است، از قول یونس بن عبد الرحمن نقل میکند که این حکم مربوط به آغاز رسالت نبی اکرم (ص) بوده، همانطور که نماز در اول بعثت، دو رکعت بوده اما بعدها پیامبر زکات تمامی حبوبات را واجب نمود (همان، ج3، ص509).