چکیده:
یکی از مهمترین وظایف اقتصادی دولتها، حمایت از اقشار کمدرآمد و توزیع عادلانه درآمد است. دستیابی به این هدف، مستلزم استفاده از ابزارهای اقتصادی از جمله «مالیاتها» است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی اثر مالیاتهای غیرمستقیم بر روی توزیع درآمد، در چارچوب مدل (CGE) میباشد. مدل نامبرده، امروزه به عنوان یکی از بهترین ابزارهای بررسی شوکها و سیاستهای اقتصادی شناخته میشود. در این تحقیق به منظور بررسی موضوع اشاره شده، سه سناریوی کلی 1- وضع مالیات بر واردات؛ 2- معافیت واردات از مالیات؛ 3- پرداخت یارانه به واردات، شبیهسازی شده و اثر این سیاستها بر روی توزیع شخصی و توزیع کارکردی درآمد، محاسبه گردیده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مالیاتهای غیرمستقیم، توزیع مجدد درآمد را به ضرر خانوارهای شهری تغییر داده و همچنین باعث بهبود توزیع درآمد میگردد. پرداخت یارانه به واردات نیز، توزیع مجدد درآمد را به ضرر خانوار روستایی تغییر داده و باعث افزایش نابرابری میگردد. سناریوهای اعمال شده در رابطه با توزیع کارکردی درآمد نیز، نشان میدهد که اولاً سناریوهای وضع تعرفه و معافیت مالیاتی برای واردات، درآمد سرمایه را بیش از درآمد نیروی کار کاهش داده و ثانیاً پرداخت یارانه باعث کاهش درآمد نیروی کار و افزایش درآمد سرمایه میگردد.
خلاصه ماشینی:
تأثير ماليات غيرمستقيم بـر توزيـع درآمـد در ايران : الگوي تعادل عمومي قابل محاسبه (CGE)١ ايمان روستا٢ ، سعيد ميرزا محمدي ٣، نادر مهرگان 4 و محمدرضا اسکندري عطا٥ تاريخ دريافت : ١٣٩٥/٠١/١٨ تاريخ پذيرش : ١٣٩٥/٠٣/ ٢٥ چکيده يکي از مهمترين وظايف اقتصادي دولت ها، حمايت از اقشار کم درآمـد و توزيع عادلانه درآمد است .
همان طور که مشاهده مي شود، در اغلب مطالعات انجـام شـده ، بـراي ارزيـابي تـأثير ماليات غير مستقيم بر توزيع درآمد در ايران ، از روش هاي اقتصاد سنجي و يا روش هـاي آماري ساده استفاده کرده اند؛ اما در اين پژوهش ، با استفاده از يک الگـوي کـلان سـنجي در قالب مدل تعادل عمومي ، بازخوردهاي شوک وارده ناشـي از ماليـات غيرمسـتقيم بـر توزيع درآمد در بخش هاي مختلف اقتصادي برآورد و تحليل شده است .
تغييرات درآمد خانوارها بر اثر شوک ماليات غيرمستقيم (درصد) (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: يافته هاي تحقيق به طور کلي ، نتايج به دست آمده از جدول (٥) را مي توان به صورت زير خلاصه کرد: الف ) هر سه سناريوي اعمال شده درآمد خانوارها را کاهش مي دهد؛ ب ) دو سناريوي معافيت مالياتي و وضع ماليات ١٠ درصدي روي کالاهـاي وارداتـي ، درآمد خانوار شهري را بيشتر از درآمد خانوار روستايي کـاهش مـي دهـد و در سـناريوي پرداخت يارانه ١٠ درصدي به کالاهاي وارداتي ، درآمد خانوار روسـتايي ، بـيش از درآمـد خانوار شهري کاهش مي يابد.