چکیده:
فرایند منطقهای شدن واکنشی به عدم توانایی الگوی دولت- ملت در دستیابی به نتایج مطلوب بوده که به تحدید حاکمیت میپردازد. فصل هشتم منشور ملل متحد بر نقش موثر ترتیبات منطقهای در حفظ صلح و امنیت منطقهای و حل اختلافات محلی از طریق این ترتیبات تاکید کرده است. در همین راستا خاورمیانه از میانهی قرن بیستم، مرکز توجه جهانی به شمار میرفته است. منشور سازمان همکاری اسلامی با تاکید بر باورهای اسلامی بر ضرورت ارتقاء و تحکیم اتحاد و همبستگی دولتهای عضو در تامین منافع مشترک خود در عرصهی بینالمللی تاکید کرده است.در این مقاله، ضمن پرداختن به جایگاه حقوقی سازمان همکاری اسلامی در قالب فصل هشتم منشور ملل متحد، نقش این سازمان به عنوان یکی از ظرفیت های موجود، در تامین صلح و امنیت منطقه مطمحنظر است. در این راستا قابلیتهای قانونی و محدودیتهای عملی سازمان همکاری اسلامی در این خصوص نیز بررسی میگردد، تا در نهایت مشخص شود که اصولا ترتیبات منطقهای با لحاظ پارهای ملاحظات میتوانند گزینهی مناسبی برای حفظ صلح و امنیت یک منطقه به شمار روند.
خلاصه ماشینی:
"امـا در مقابـل دولـت هـای سوسیالیسـت استدلال می کردند با توجه به تفویض مسؤولیت اولیه ی حفظ صلح و امنیت بین المللی به شورای امنیت [مـاده (٢٤)] و اولویت تعهدات دولت های عضو سازمان ملل به موجب منشـور بـر سـایر تعهـدات آنهـا بـر طبـق هـر موافقـت نامـه ی بین المللی دیگر [ماده (١٠٣)]، تصویب بند (٢) و (٣) ماده (٥٢) منشور مانع بقای صلاحیت شورای امنیـت بـه موجـب بند (٤) ماده (٥٢) و مواد (٣٤) و (٣٥) در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات نمی شود؛ مطابق این استدلال هر دولتـی به طور خلاصه می توان گفت ارتباط مـاده (٥٢) منشـور و فصـل ششـم بـه ایـن صـورت *است مادام که شرایط فصل ششم محقق شده باشد شـورای امنیـت نمـی توانـد در خصـوص ماهیت اتخاذ تصمیم کند و باید در صورت اقتضاء دعوا و اختلاف را بـه سـازمان منطقـه ای ارجاع دهد.
به نظر میرسد اطـلاق بند (١) ماده (٥٢) منشور ملل متحد مبنی بر وجود سازمان ها و ترتیبات منطقه ای برای انجـام امور مربوط به حفظ صلح و امنیت بین المللـی کـه متناسـب بـرای اقـدامات منطقـه ای باشـد دلالت بر این دارد که وضعیت هایی که ادامه آن ها ممکن است صلح و امنیت بین المللـی را تهدید کند نیز در دامنه ی شمول بند (١) مـاده (٥٢) قـرار مـی گیرنـد و بـه ایـن ترتیـب اگـر وضـعیتی در منطقـه موجـود باشـد کـه ادامـه ی آن صـلح و امنیـت منطقـه را تهدیـد کنـد، سازمان های منطقه ای باید از ظرفیت های منطقه ای متناسب برای اقدام به منظـور رفـع و حـل مسالمت آمیز آن وضعیت استفاده کنند."